Merhaba sevgili motosiklet kullanıcısı arkadaşlar İster yıllardır sürüyor olun ister yeni bir sürücü olun. İlk kez ikinci el bir motosiklet alıyor olabilirsiniz. Motosiklet üzerine bilgileriniz her ne durumda olursa olsun fark etmez. Öncelikle rahatlamanızı ve dikkatinizi toplamanızı öneririm.
Her sürücünün fark edebileceği ve kendi expertizini büyük ölçüde yapabilmesini sağlayan bilgiler paylaşacağım.
Türkiye piyasasında baktığınız motorlar bazen satın alınmaya o kadar elverişsiz oluyor ki daha ustaya götürmeden kendi kafanızdan ön elemelerinizi gerçekleştirmiş olursunuz. Bunun haricinde bakılması gereken parametreler bazen ustaların gözünden bile kaçabiliyor.
Bu yüzden motosiklet üzerine doğru olarak bildiğiniz her bilginin elbet zamanı geldiğinde faydasını görürsünüz. Motosiklet sürücü olmak sadece bakım zamanı geldiğinde servise götürülen bir araba kullanmaktan farklıdır. Günlük ve anlık değişikliklere çok daha müsait bir taşıttır.
Giriş
Öncelikle rahatlamalısınız küçümsendiğim düşünmesin ama motosiklet satın almak ve kontrol etmek araba veya herhangi bir taşıt almaya oranla biraz daha kolay bir iştir.
Araba kadar çok parçası olmadığı için ışıklarda yanınızda duran bir motosikletin kalkış şeklinden duruşundan sesinden bile az çok analiz yapmanız mümkündür. En azından Airbag veya boya kalınlığı, tavan boyası gibi dertlerimiz yok.
Arabalarda binlerce parça var binlerce parça demek binlerce parça değiştirilme ihtimali ve değişen arızalanan parçaların yerine acaba orijinal kalite bir ürün mü yoksa yan sanayi ürün kullanıldı mı diye düşünmek anlamına gelir.
Motosikletin Parça ve yürüyen sistemleri biraz daha basittir. 50 yıldır Motosiklet şaşesi veya temel sistemlerinde çok büyük değişiklikler yapılmadı sadece daha elektronik ve daha verimli hale geldiler.
İkinci el Motosiklet alırken En büyük korkular
-
- Fark etmediğimiz büyük bir arızası olabilir mi çok masraf açar mı?
- Kazası var mı? Kazalı olduğunu anlayabilirmiyiz?
- Kilometresi orijinal mi? Nasıl anlayabiliriz?
Yazı sonunda hepsinin cevapları elinizde olacak.
Yazı içeriği
-
- Motosiklet parçalarının genel tanımları
- Motosikleti Analiz etmek
- Motosikletin üzerindeki parçaların yıpranma oranından kilometre takibi
- Motor bloğu ve Motordan gelen Sesler
- Kazası olduğunu nasıl anlayabiliriz?
- Eski Motosiklet Problemleri?
- Bakımsız Motosiklet Nasıl anlaşılır?
- Motosiklet Alırken Nasıl Pazarlık Yapılır?
- Yüksek Kilometre korkuları?
- Hangi Motosiklet Alınır Hangi Motosiklet Alınmaz?
Motosiklet parçalarının genel tanımları
Motosiklet parçalarının genel olarak ne işe yaradığını bilmeden inceleme yapmak pek mümkün değildir.
Motosikleti Analiz etmek?
Parçaların tanımlarını az çok öğrendik veya biliyoruz. O halde devam edebiliriz.
İlk İzlenim
Motosikletin sahibiyle buluştuk. Almayı düşündüğümüz motosikletin başındayız. Motosiklete bakmaya şuradan başlarız diye bir sıralama yok. Bakmayı unutmadığınız sürece her noktadan başlayabilirsiniz.
İnceleme kısmına başlamadan önce ilk tavsiyem şu olsun. Almaya gittiğiniz motosikletin her daim park halinde olduğu yere gidin ve sahibinden motosikletin soğuk olmasını isteyin yani yakın zamanda marşa basılmamış olsun.
Bildiğiniz gibi sağlıksız motosiklet veya arabaların kendini en çok belli ettikleri yer ilk çalıştırma anıdır. Zor marş alma, stop etme, çalışırken beyaz veya farklı renklerde duman atma gibi durumları var mı kontrol etmenizi sağlar.
Veya farklı bir senaryoyla mal sahibine motoru ısıtma soğuk olsun demedik diyelim. Motosikletin park halinde durduğu yere gitmenize ve sahibi evden inmesine rağmen sırf siz geliyorsunuz diye hazırlık yapıp motosikleti ısıtmışsa tebrikler kıllanmak için ilk gerekçenizi elde ettiniz.
Yıpranma oranı
Motosikleti Kontrol edeceğiz ama neye göre kontrol edeceğiz. Normalde nasıl olması gerektiğini bilmeliyiz ki olmaması gereken bir şeyle karşılaştığımızda bunu fark edebilelim. Her parçanın kilometresine, yaşına, ve saklama koşullarına göre belirli bir yıpranma oranı vardır.
Bunun için satın almayı düşündüğünüz motosikleti görmeye gitmeden önce sokakta gördüğünüz aynı model motosikletleri sahibinden izin alarak incelemenizi ve tavsiyeler almanızı öneririm elinizde bir çeşit veya referans noktası olmuş olur.
Motor bloğu ve Motordan gelen Sesler
Motosikletten gelen sesleri yorumlamak ve analiz etmek için 40 yıllık ustalık olmanıza gerek yoktur. Biraz müzik kulağı ve ritim duygunuz varsa terslikleri fark edebilirsiniz. Yine aynı şekilde aynı modelden farklı motosikletleri dinlemek ve kullanmak size büyük ölçekte tecrübe kazandıracaktır.
Şanzıman Grubu
Vites geçişlerinde takılmalar olmaması gereken sertlikler veya olmaması gereken sesler var mı ?
Motosikletten gelen sesler konusunda seslerin tanımları var.
Debriyaj
Debriyaj nasıl çalışır? Sağlam bir debriyaj nasıl kalkış yapar?
Debriyaj ne yapmamalıdır Yazıda yer alıyor.
Motosiklet Debriyaj Problemleri Ne kadar Debriyajım kaldı? Ne zaman değiştirmeliyim?
Yürüyen Aksam
En çok dert edeceğiniz üç kısım olmalı geri kalanlar teferruat. Motor bloğu, yürüyen aksam ve fren sistemi bir motosiklet en önemli ve hayatı parçalarıdır. Geri kalanlar ziyadesiyle estetik kategorisine giriyor.
Aslında yürüyen aksamla ilgili en büyük korkumuz kazalı olup olmaması konusudur. Bunun dışında hor kullanılmış darbelere maruz kalmış yoğun çukurlara maruz kalmış bir motosikletin aksamlarında da yamukluklar olabilir.
Yürüyen aksam parçaları
Şase , Amortisör grubu, Jant grubu, zincir ,dişli , Rulman grupları
Şase
Şase konusunu motosikletin kazalı olup olmadığını anlama konusunda işledim. Kısaca açıklamak gerekirse yamulmalar darbeler yeni kaynak izleri var mı yok mu diye kontrol ediyoruz.
Amortisör grubu
Ön ve arka amortisörlerde yağ kaçağı olmamalı. Çizik olmamalı darbe olmamalı. Orantısız bir hızlı kapanma veya açılma olmamalıdır. Amortisör grubu hafife alınsa da en az baştan aşağıya motor-rektefiye yaptırmak kadar maliyetli işlerdir.
Alt tarafı bir çizik alt tarafı bir yamukluk dersiniz 1000$’lık olursunuz. Gözden kaçabiliyor.
Yine kazalı motosikletleri anlama konusunda detaylı bilgi mevcut.
Çalışma Prensibini bilmenizde fayda var.
Motosiklet Ön Amortisörlerini(Çatalları) Anlamak? Çalışma Prensipleri
Jant Grubu
Her iki jant içinde önemlidir. Ama en çok sorun ön grupta olur. Çünkü kaza, düşme, darbe durumlarını ilk olarak ön jant ve ön maşa grubu karşılar.
Jantlarda herhangi bir yamukluk var mı? Motosiklet giderken hoplama zıplama yapıyor mu? Siz kullanırken sizde olmaması gereken bir hissiyat uyandırıyor mu?
Fren Sistemi
Aslında fren sistemi bir motorun kilometresini ve bakımlılığını anlamanın iyi yollarından biridir.
Fren diskleri
Fren diskleri belirli bir kalınlıkta olmalıdır. Zamanla frenleme yaptıkça incelirler. Sürücünün kullandığı şehir , kullanım tarzı ,kullandığı fren balatasının kalitesine kadar ömrünü değiştirecek bir çok faktör vardır.
Ortalama bir fren diski 50$ ile 300$ arasında olabiliyor.
5-10k km’deki bir motosikletin fren diski oldukça iyi durumda olmalıdır. Muhtemelen ilk yani fabrikadan gelen fren balatası üzerinde olmalıdır.
Mesela yukarıdaki fotoğrafta bulunan disk tahminimce 20-30k civarında bir disk. Motorda bir kaç yaşından büyük çünkü paslanmalar var. Balataların aralarına giren pislikler disk üzerinde plak gibi çizikler oluşturmuş.
20-30k civarına geldiyse kullanıcısı ne kadar dikkatli olursa olsun veya ne kadar az frene basarsa bassın belirli bir oranda yıpranmış olmalıdır. Örneğin 30k olmasına rağmen daha 5k da gibi tertemiz duruyorsa sürücü çok istisnai bir insan değilse.( Demek istediğim durmadan uzun yol yapan ve hiç fren basmayan biri)
Muhtemelen motosiklet önden bir kaza geçirmiştir ve fren diskinin değiştirilmesi gerekmiş olabilir.
Kullanılan balatanın kalitesi fren disk ömrünü çok değiştiriyor. Ortalama bir disk ömrü kullanıcıya bağlı olarak 20k ile 60k arasında diyebilmek mümkün.
Ayrıca motosikleti kullanırken ön ve arka fren sistemlerini ayrı ayrı kontrol edin. Herhangi bir pürüz yaylanma takılma yapıyor mu diye? Diskler yamulabiliyorlar.
Motorun kilometresi ne olursa olsun fren disklerinin durumuna bakılır. Temiz ve kalın durumdaysa buna seviniriz. Çünkü eğer motor belirli bir kilometredeyse diskler incelmiş ve değişim zamanı yaklaşmış olabilir. 600cc motosikletlerde fren disklerinin her biri 300$ civarında olabiliyor. Satın alırken bu bakım konuları önemli kriterlerdir.
Aynı şekilde fren merkezinin temizliğinden veya Fren balatalarının seviyesinden markasından kalitesinden. Hem kullanıcının motoruna olan ilgisi hem de motor hakkında bilgiler edinebilirsiniz. Fren diskleri yenidir kilometresi düşüktür ama fren merkezi renk değiştirmiş solmuş veya aşırı pis olabilir.
Örnek fotoğraflar
Düşük kilometreli motorun fren merkezi
130 bin kilometredeki fren merkezi
Bu arada motosikleti orta sehpaya vs aldığımızda lastiklerin düzgün döndüğünden fren merkezinin frene basmazken tutulum göstermediğini de kontrol etmeyi unutmayınız.
Fren balatası seviyesi kontrolü?
Ortalama bir balata grubunun 50-200$ arasında fiyatı olabiliyor. Dolayısıyla balata seviyesini ve durumunu bilmek anlayabilmek bir pazarlık kozudur.
Motosiklet Disk balatalarının bittiğini yada ne kadar kaldığını nasıl anlayabiliriz?
Rulman Grupları
Motorda farklı noktalarda epeyce rulman vardır. Her jantta 2 adet arka dişlide bir adet gidonda 2 adet olmak üzere yürüyen aksamda 7 adet rulman bulunur.
Gidonda boşluk vs varsa gidon rulmanı yıpranmış değişim zamanı gelmiş veya motosiklet ufak tefek kazalar yapmış olabilir.
Ortalama bir gidon rulmanı değişim ücreti 50-150$ arasında tutabiliyor.
Jant rulmanları pek pahalı değil.
Zincir Dişli Grubu
Zincir dişli grubu yine motosikletin kilometresini tahmin etmenizi sağlayan gruplar arasındadır. Ama sürücüler satın alır almaz daha kaliteli gruplar takabiliyorlar bu sürücüye bağlı.
Zincir ömrü ve Kötü bir zinciri anlama yöntemleri
Benzin Deposu ve gidon
Kazası olduğunu anlama yöntemleri kategorisinde detaylı bilgi mevcut.
Grenaj ve tasarım grubu
Arkadaşlar 2.el bir motosiklet alıyoruz. Motosikletler ulaşım aracıdır satın alırken foto model olarak değil ulaşım aracı olarak düşünün. Gidin dağa taşa vurun demiyorum. Ama ufak tefek çizilmeler park halinde düşmeyle oluşan ufak plastik kırıkları büyük dertleriniz olmasın. Hatta 2.el almayı düşünüyorsanız ve çok pahalıda bir motosiklet değilse özellikle biraz çizilmiş yıpranmış olsun ki düştüğünde çizildiğinde içiniz daha rahat hareket edebilesiniz.
Yukarıda saydığım parçalar içerisinde grenaj hemen hemen en kolay konudur. Ufak tefek çizilmeler boya ile giderilebiliyor. Veya kırıklar artık onarılabiliyor.
Grenajları onarılmış bir motosikleti dışarıdan anlamak biraz zor olabilir boya üzerindeki ton farklarına ve görebildiğiniz bağlantı noktalarına bakabilirsiniz. Bunun dışında elinizin tersiyle kapı tıklar gibi tıkladığınızda tamirli ile tamirsiz grenaj arasında bir ses farkı olur.
Motosikletin üzerindeki parçaların yıpranma oranından kilometre takibi
Yukarıda az çok bahsettik Motor yürüyeninden fren merkezi ,balata, zincir dişli gibi parçaların durumlarından özellikle düşük kilometre olduğu söylenen motosikletlerin takibini yapmak kolaydır.
Bunun dışında
-
- Sürücü pegleri
- Gidon topuzları
- Koltuk-Sele
- Sürücü ayağının değdiği motor kısımları
- Fren Hortumları
Gibi parçalardan da takip edebilirsiniz. 20K ‘daki sürücü ayaklıkları veya sele çökmesiyle 50k daki farklı olacaktır. Bunun dışında fren hortumu gibi parçalar gidon ve fren sistemiyle beraber sürekli hareket ettiği için zamanla kauçukları vs yıpranıyor.
Bunlardan da az çok kilometre takibi yapabilirsiniz.
Ya da özellikle gaz kolunun bulunduğu gidon topuzunun boyası sürücünün sürekli oradan destek alması nedeniyle yıpranır boyası vs atabilir. Yeni boyandıysa veya var olan yıpranma oranıyla tahmin yürütmek mümkündür.
Kazası olduğunu nasıl anlayabiliriz?
Bakımsız Motosiklet Nasıl anlaşılır?
Arkadaşlar bir motosiklet temiz görünüyor olabilir. Motorculuk hayatımda en çok duyduğum cümle. Zaten bakımları yaklaşmıştı.500-1000$dolar masraf edeceğime sattım gitti. İlanların %90 ı motosiklet bakım zamanı geldiğinde bir çok bakımını yapmadan satışa çıkan ilanlardır.
Daha da kötüsü bakımları yeni yapıldı denilerek satışa çıkartılan ilanların çoğu görünmeyen bakımları yapılmadan satışa çıkartılan motosikletlerdir.
Nedir bu söz konusu bakımlar Dışarıdan fark edilen bakımlar; Zincir dişli değişimi ,fren balata değişimleri ,özellikle fren diski veya amortisör grubu değişimleri, Lastik değişimleri
Fark edilmeyen bakımlar yani incelemeyle göremeyeceğiniz bakımlar
Hava filtresi ,buji , akü, Radyatör suyu v.s
O yüzden az çok ne olduğunu bilirseniz satıcının ağzından çıkanlarla motosikletin durumunu mukayese edebilirsiniz.
Eski Motosiklet Problemleri?
Motosiklet Alırken Nasıl Pazarlık Yapılır?
Motosiklet Alırken Nasıl Pazarlık Yapılır? Alıcı-satıcı ilişkisi
Yüksek Kilometre korkuları?
Yüksek Kilometrede Motosiklet Alma Korkusu Ve Motosiklet Seçimi
Ayrıca;
Satın almadan önce en az 10-20km sürmenizi öneririm. Ve mümkünse her vitesi ve her hız aralığını tecrübe edin bazı problemler sadece yüksek süratlerde ortaya çıkar
Motosiklet Gidon Yalpalama,Sallanma,Tokatlama Sebepleri ve Çözümleri