Merhabalar yine internette doğru düzgün kaynağın olmadığı genellikle sponsurlu içeriklerin kendi tanımını yapmak için yazdığı blog yazılarının olduğu ama aslında doğru düzgün bilgilerin paylaşılmadığı bir konuyu işleyeceğim.

 

Yazı içeriği;

 

• • Akü şarj cihazı neye göre seçilir nasıl seçilir ?
  • Akü şarj hesaplamaları nasıl yapılır?
  • Hangi durumda nasıl bir şarj cihazı seçilir türleri nelerdir?

Bunlar hakkında gereksiz bilgilere girmeden sıkıcı ve baş ağrıtmayacak şekilde detaylı işleyebildiğim kadar işleyeceğim.

 

Akü şarj cihazı denince ana başlık oldukça geniş arkadaşlar. Kumandalı oyuncak arabanın veya çocukların kullandığı akülü motosikletlerin şarjları da pil – akü şarj cihazı olarak geçiyor.

Batarya şarj eden her alet temelde bir akü-batarya şarj cihazı zaten.

 

Ama bizim bu konuda işleyeceğimiz Tür akü denince akla gelen ilk kavram yani 12volt Kategorisindeki aküler. Yani li-ion , ni cd ,ni mh gibi bataryalardan bahsetmiyoruz.
Yukarıda saydıklarıma zaten genelde akü den ziyade batarya olarak tanımlanıyor.

 

 

Akü Şarj Cihazı neye göre seçilir?

 

Akü şarj cihazı ihtiyaca göre seçilir… Öncelikle neye ihtiyacınız olduğunu belirlemelisiniz. Şarj cihazında nasıl değişikler yaparsanız hangi avantajları elde eder hangilerinden feragat etmiş olursunuz bilmelisiniz.

 

Akü şarj cihazı seçimi

 

• • Akünün türü (Aşağıda listelenecek)
  • Akünün Toplam Kapasitesi(Amperi)
  • Kullanılacağı lokasyon Kara, deniz, karavan (Titreşim-sallantı var mı? Ağırlık Önemli mi? Havada yoğun nem var mı korozyon var mı?)
  • Şarj cihazına ne için ihtiyacınız olduğunu bilin.
    (kısa sürede şarj etmek mi istiyoruz aküler canlı kalsın mı istiyoruz Optimum akü ömrüne en uygun olanı mı istiyoruz. Tamamen boşalmış aküleri kaldırmak mı istiyoruz? )

TEMEL AKÜ TÜRLERİ

 

• • Sulu Aküler(Lead acit battery) Araba aküleri

    
    Kendi içerisinde yine alt dalları var starter tip sulu akü marin tip sulu akü gibi Ama temelde şarj deşarj prensipleri aynı şekilde. Şarj deşarj gerektiren yerlerde uygulama alanları daha zayıftır daha çok starter akü olarak anlık yüksek akım için üretilirler.

  • Kuru bakımsız(Agm veya Vrla tip) Aküler

    
    Genellikle Cycle(şarj deşarj döngü) sayısı yüksek. Solar ,marin ,karavan veya UPS gibi noktalarda kullanılan aküler.

  • Jel Aküler Teknoloji olarak kuru akülere benzerler Asit yerine elektrolitik bir jel barındırırlar . Kuru aküler gibi genellikle Cycle(şarj deşarj döngü) sayısı yüksek. Solar ,marin ,karavan veya UPS gibi noktalarda kullanılırlar.

    Yalnız illa ki bu uygulamalarda kullanılacak diye bir kaidesi yok. Yeni nesil start stoplu arabaların starter aküsü olarak kullanılan modelleri de mevcuttur.

 

Akü Kapasitesine göre akü şarj cihazı seçimi

 

Burada konu akü şarj cihazı seçiminden ziyade aküyü nasıl daha uzun ömürlü kullanabiliriz konusuna benziyor.

 

Şarj cihazı seçiminde akünün ömrünü 1. dereceden belirleyen en önemli faktör cihazın şarj etme hızıdır.

Hani üreticiler size şarj cihazlarında bir şarj-saat tablosu veriyorlar ya işte onun matematiğinden bahsediyoruz o tabloya bakılmaksızın hangi aküyü kaç saate şarj edebiliriz bunu hesaplamayı öğreneceğiz.

 

Temel olarak şöyle bir formülümüz vardır.

 

Dünya standartı olarak tavsiye edilen şarj etme hızı Akünün toplam amperinin %10 udur.
Yani 100Amper bir aküyü 10amper hızıyla. 10 amper bir aküyü 1 amper hızıyla şarj etmeniz tavsiye edilir.

Diğer bir değişle yukarıdaki saydığımız 3 çeşit akü için 10saatte şarj olacak şekilde doldurulması tavsiye edilir.

 

 

Şarj cihazı seçilirken temel esas budur. Şarj etme hızının tavsiye edilen maksimum saatlik şarj değerini aşmamasıdır. Eğer aşması gerekiyorsa yani daha hızlı şarj etmek istiyorsanız da bunun maksimum tavsiye edileni şudur. Aküyü toplam kapasitesinin %20si hızında şarj etmek yani 100Amperlik bir aküyü en fazla saate 20amperle şarj etmeniz tavsiye edilir.
Ama kalkıp 100Amper Aküyü 10saatte değil de 7 saat -5saat -3saat gibi rakamlarda doldurmaya çalışırsanız ömrünü kısaltırsınız. 5 saate kadar bir nebze kabul edilebilir.
Ama 5saatten daha hızlı doldurmak akünün tamamen bozulmasına plakaların hasar görmesine sebep olabilir.

 

Genellikle Outdoor uygulamalarda karavan, marinci arkadaşlar Jenaratörü 1 saat çalıştırır 10 lira benzin yakarım akülerimi doldururum fesfesiyle yola çıkıp sonrasında bunun olmayacağını anlayınca güneş paneli ve rüzgar türbinlerini düşünmeye başlıyorlar.

 

 

Yavaş Şarj etmenin Zararı var mı?

 

Kesinlikle ama kesinlikle yok. Yani Eğer süreyle işiniz yoksa 5-10-20 amper şarj cihazı satın almak zorunda değilsiniz. Yavaş şarjın yararı var zararı yok. Hızlı şarjınsa kesinlikle her koşul ve şart altında zararı var.

 

 

Biraz daha profesyonel bir yaklaşımla Akü şarj cihazı seçimi;

 

• • Bir pilin şarj edilmesi, şarj durumu (SoC) düşük olduğunda en etkilidir. Pil %70 ve daha yüksek bir Soc’ye ulaştığında şarj kabulü azalır. Tam şarjlı bir pil artık elektrik enerjisini kimyasal enerjiye dönüştüremez ve şarjın yavaşlaması veya sonlandırılması için düşürülmesi gerekir.

 

Şarj Durumu ( Satate Of Charge,SoC ) : Aküde kalan elektrik enerjisinin bir göstergesidir. %40 şarj olmuş bir akünün SoC değeri %60’dır. -Şarj / Deşarj Döngüsü ( Cycle ) : Akünün nominal kapasitesine kadar şarj edilip ardından deşarj olması işlemidir.

 

 

• • Bir bataryayı tam şarj durumunun ötesinde doldurmak, fazla enerjiyi ısıya ve gaza dönüştürür. Li-ion pillerde bu, istenmeyen malzemelerin birikmesine neden olabilir. Uzun süreli aşırı şarj kalıcı hasara neden olur.

 

• • Amaçlanan pil kimyası için doğru şarj cihazını kullanın. Çoğu şarj cihazı sadece bir kimyaya hizmet eder. Akü voltajının şarj cihazıyla aynı olduğundan emin olun.

 

• • Yüksek voltajlı bir şarj cihazı şarj süresini kısaltır, ancak bir pilin ne kadar hızlı şarj edilebileceği konusunda sınırlamalar vardır. hızlı şarj strese neden olur.

 

• • Bir kurşun asit şarj cihazı tamamen doygun olduğunda Bekleme-standby şarjına geçmelidir; Standby şarjı   kendi kendine deşarjın neden olduğu kayıpları telafi eder.

 

• •  Mümkünse sıcaklık kontrollü olmalıdır. Çünkü arızalı piller enerjiyi depolamak yerine sıcaklığa dönüştürüp risk teşkil edebiliyorlar.

 

• • Şarj sıcaklığını gözlemleyin. Kurşun asit piller dokunulabilecek kadar  ılık kalmalıdır; nikel bazlı piller şarjın sonuna doğru ısınır, ancak “dolduğunda” olduğunda soğuması gerekir.” Li-ion, tam şarj olduğunda ortamın üzerinde 10ºC’DEN (18ºF) fazla yükselmemelidir.

 

• • Düşük maliyetli bir şarj cihazı kullanırken pil sıcaklığını kontrol edin. Sıcak olduğunda şarjdan  çıkarın.

 

• • Oda sıcaklığında şarj edin. Soğuk olduğunda şarj kabul etme isteği düşer. Li-ion piller donma noktasının altında şarj edilemez.

 

Kullanılacak Yere göre Akü şarj cihazı seçimi

 

 

Bu kısım artık biraz fanteziye giriyor. Ama yine de açıklama gereği duydum çünkü bu büyük bir pazarlama satış stratejisi.

Şarj cihazlarının Mühendisliğine bakılırsa genel olarak 2 tipi var.

 

• • Trafolu Eski tip şarj cihazları(Kırmızıürün1983model Berlin duvarı yıkılmadan önce batı Almanya da üretilmiş trafolu bir akü şarj cihazı örneğidir. Muhtemel Türkiye de ki tek örneği bendedir.. Vefat eden almancı bir amcanın eşyalarının bulunduğu mezattan satın almıştım)
  • Elektronik Smps tip yeni nesil şarj cihazları
    Smps örneği
    Alman malı waeco ıu812 perfect charge (150£+ kdv civarında fiyatlardan satılıyorlar)

Artı Ve Eksileri

 

• • Yurtdışında ve ithal ürünlerde sıfır satılan ürünlerde herhangi bir şekilde trafolu kavramı kalmadı. Trafo smps e göre 10 kat ağırlık barındırır. Aynı zamanda enerji hususunda daha kayıplı çalışır ve standby tüketimi çok daha fazladır. Ama yine de eski kafa yerli üreticiler trafolu üretmeye devam ediyor.
  • Trafolu daha az parça barındırır bozulma riskleri düşüktür.
  • Trafolular genelde şarj kesme şarj azaltma standby gibi dijital özelliklere sahip değildirler. Akünün ömrüne smps ye göre daha negatif etkileri vardır.
  • Smps enerji kaybı düşüktür. Kaliteli yapılırsa en az trafolular kadar sağlam olur.
  • Smps de kalitesiz modeller oldukça fazladır kalitelisini tercih etmek gerek.
  • Smps nin kapladığı alan ve ağırlık düşüktür bu yüzden outdoor uygulamalarda çok çok daha mantıklıdır.

 Marin Tipi Akü şarj cihazı

 

Öncelikle şunu belirtelim marin tipi sulu akü ile araba tipi starter sulu akünün şarj karakteristiği zaten aynı.

İkinci olarak çoğu şarj cihazı ufak tefek akü türü ve şarj voltajlarına müdahale etmenize izin veriyor. Yani akünüze göre ayarlayabilirsiniz.

Marin tipi akü şarj cihazları ile normal akü şarj cihazlarındaki tek fark izolasyon korumasıdır.

Bildiğiniz üzere denizde bir şeyin paslanması için illa ki suya temas etmesi gerekmiyor. Buharlaşma yoğuşma yöntemleri ile zarar görebiliyorlar.

Tekne demiyorum arabada bile 10 sene İstanbul da deniz kenarında park halinde olan bir araba ile çorumdaki arabanın korozyondan yıpranma eğrisi aynı değildir.

Ama marin tipi şarj cihazı adı altında 10 kat fiyat farkı varsa bir sorgulamak gerek… Eğer tekneniz iyi kötü kamaralı bir tekneyse veya kamaranızın içerisinde tekrar nemden rutubetten nispeten uzak bir akü kabininiz varsa oraya normal bir akü şarj cihazı koyabilirsiniz.

10 kat fiyat farkı için 2yılda bir çöpe atsanız bile 20senede parasını çıkartmaz. Hangi tekne sahibi 20 sene aynı tekneyle kalabilmiş?

Ya da içim r
ahat etmedi karnıma ağrılar giriyor diyorsanız 1-2 yıl boyunca korozyondan koruyan su geçirmez elektronik kart spreyleri var. Marin fuarlarında suyun içerisinde matkap çalıştırma testleri yapıyorlar…

100-200 lira fiyatları var. 2 yılda bir sıkarsınız. marin tipi şarj aletinden bile daha uzun ömürlü dayanırlar.

Sonuç;

Trafolu tavsiye etmiyoruz. Sadece ağır olması veya fazla elektrik harcamasından dolayı değil. Genel olarak akünün durumuna dijital bakma şarj kesme yetileri yok.

Piyasadaki çoğu akü şarj cihazı sabit voltaja ayarlılar pata küte ne geldiyse basmak suretiyle şarj ediyorlar. Genel olarak hangi konumda kullanılırsa kullanılsın SMPS mantıklıdır.

 

Şarj cihazını ne için istiyoruz?

 

Akü şarj etmek için evet. Ama durum biraz daha karmaşık.

Sanırım tane tane açıklamak en verimli yöntem müşterileri kitlelerine ayırıyorum. Zamanında Akü ve akü şarj cihazı satış sektöründe olan biri olarak en verimli yöntemin bu olduğunu düşünüyorum.

Araba Motosiklet Hobi garajı için Akü şarj Redresörü Seçimi

 

Yılda 3-5 kere arabam motorum marşa basmazsa kullanıyorum. Ya da akülerim ölmesin diye yılda bilemedin 10 defa kullanıyorum adı altında bir şarj cihazı alıyorsanız.
Sürekli tek bir aküyü şarj deşarj etmiyorsanız…

 

Yok boost charge modunda maksimum şu voltajı veriyormuş yok float charge özelliği yokmuş diye düşünmenize gerek yok.

 

Sürekli şarj deşarj yemeyen marş aküleri için Senede 5-10 kere bazen hiç bağlanmayan bir şarj cihaz akülerin ömrüne büyük ölçüde etki etmez. Şarj cihazı yok diye akünün yaşlanmasını –sülfatlaşmasını seyretmek kötüde olsa bir şarj redresörüne bağlamamaktan daha üzücüdür.

Araba içinse Hobi garajında 3-5Amper hızında bir şarj cihazı işinizi görür. Araba aküleri genelde 50-60amper seviyelerinden başladığı için daha büyüğünü almanızın çok büyük bir avantajı olmaz.

Ucuz modeller genelde trafolu olurlar ve şarj kesme özellikleri olmaz. Doldukça akü ihtiyacını kendisi azaltır. Neticede sizin işinizi görürler.

 

Dijital smps olanları da mevcuttur bütçeniz elveriyorsa elbette tercih edebilirsiniz hem evde daha az yer kaplarlar. Arabanın bagajına bile atılabilirler.

 

Motosiklet için Akü şarj cihazı

 

 

Aynı araba aküsü şarj cihazı gibi nadiren kullanılacak ve aynı akü defalarca defalarca şarj deşarj edilmeyeceği için üzerinde çok ciddi düşünmek gerekmez.

 

Sadece  Motosiklet aküleri araba akülerinden biraz farklıdır amperi ufak olduğu için daha ufak hızlarla şarj olmak isterler. Bu kadar ufak şarjına ihtiyaç duyan tek alette motosiklet olduğu için Diğer akü şarj cihazları kadar alternatif ürünler yok. Toplasam aktif olarak satışta 10 model vardır yoktur.

 

Zaten minicik bir akü En küçük motosiklet aküsü 4 ile 7 amper arasında en büyüğü 18amper boyutunda.

Dolayısıyla ortalama 1 maksimum 2 amper bir şarj cihazına ihtiyacı var.

 

Bazı akü şarj cihazlarının Motosiklet modu olabiliyor. Düşük akım verebilen motosiklet simgeli bir düğmeleri oluyor. Bu aletler çok mantıksız olmaz böylelikle hem arabalarınızı hem de motosikletlerinizi şarj edebilirsiniz.

Daha ekonomik daha basit bir şeyler arıyorum diyorsanız;

Bu konu ile ilgili kendi yaptığım şarj ekonomik şarj motosiklet şarj cihazı örneği

 

 

Tekne ve Karavan İçin Akü şarj cihazı Seçimi

 

İşte asıl mesele sizde başlıyor. Siz yani yıl içerisinde defalarca kez şarj deşarj yapan kullanıcılar.

Sizler Şarj cihazının amperine şarj sürelerine ve akü türlerine daha fazla dikkat etmelisiniz.
Ama şarj cihazı hakkında derin düşüncelere dalarken şarj kadar önemli bir kısmı yani deşarj voltajlarınızı unutmayın. Akünüzün mümkün olduğunca boşaltmadan derin deşarja girmeden doldurmalısınız. Ne kadar az cycle-döngü yaparsa ömrü ve performansı o kadar uzun olur.

 

Sizin için genelde önemli olan kısım şarj etme süreleridir.200-300Amper akünüz varsa yada daha fazla 10amper şarj cihazıyla doldurmak aralıksız olarak 1.5-2gün sürebilir. Prize bağlı kalabileceğiniz süreye bakarak ideal kişisel sürenizi kendiniz hesaplamalısınız.

 

Artık sizde de şöyle bir durum var. Genellikle solar veya rüzgar enerjilerinden takviye alınlığı için şebekeden veya redresörden geçmişteki yıllar kadar faydalanmıyoruz. Redresör daha çok bir kurtarıcı rüzgar veya güneş olmadığı dönemlerdeki bir yedek destek gibi kullanılıyor.

 

Akü Şarj cihazı markası tavsiyeleri

 

Genelde marka söylediğim anda bir markanın reklamını almış formatına dönüşecek çünkü her markanın genel olarak bir ithalatçısı var. Yine de kendi tecrübe ettiğim markaları paylaşmak istedim.

 

Hobi formatlı Kullanım;

 

Hobi formatlı kullanımda Büyük hırdavat marketlerinde genellikle karşınıza çıkabilecek markaları tavsiye edebilirim. Geniş servis ağları ve nispeten uygun fiyatları var.
Bir dönem bime bile uzun süre gelen zamanında 50 liraya almayanları dövdüğümüz ama şimdi 40$ ın  altında olmayan;

Einhell Markası ;1-2 dijital modeli dışında basit metal dikdörtgen trafolu şarj cihazları üretir.Şarj kesme özellikleri bile çoğunda yoktur. Ufak garajlar için fazlasıyla yeterlidir. Sözde alman markası ama %100 çinli bir firmadır.

 

Rtrmax markası; Einhellin yerli ithalatçı aşırı müslüman rakibi. Yine %100 çindir. Kalite ve performans olarak einhell ile kafa kafayadır. Garanti servisi olarak einhell bir tık daha iyidir.
Einhell Türkiye de çok daha eskidir. Einhell dünya çapında çok ülkede varken. Onunla kıyaslarsak  Rtrmax Kayserili himmet ağbey firmasıdır. Kötü demiyorum ama aralarındaki fark bu.

 

Black&decker; Bir zamanların yüzüne bakılmayan matkap markası sonradan çok kaliteliymiş gibi adı çıktı. Einhell ayarında ürünler üretir  fena değildir bildiğim kadarıyla ithalatçısı yok bauhouse gibi markalar ilgileniyor. Garanti servisinde belki biraz problem yaşayabilirsiniz. Unutmayın ki bozulana kadar her mal zaten iyidir. Tavsiye edermiyim .Diğer örneklere kıyasla  uygun fiyatlı bulunursa son tercih olarak tabi ki alınabilir.

Mervesan; İstanbul karaköyde bir ithalatçıdır. Malzemeleri orta şekerdir.Fiyatına göre malzeme satar daha üst veya daha alt seviyeleri var. Garanti servisi konusunda çok mutlu olanlarda var bir daha kapısından geçmemeye yeminler edenlerde var.

 

Meanwell ; Taiwan malıdır. Avrupalara taş çıkartır. Tasarımı güzeldir mühendisliği güzeldir.Arıza durumunda kendini darmadağın etmez belirli yerleri bozulur tamiri kolaydır. İthalatçılığını Linetech firması yapıyor.
Yetkili servis hususunda Türkiye de gördüğüm en düzgün iş yapan. En ayak bacak yapmayan servistir. Yani Bazı markalar servisi bir ekmek kapısı olarak görürler. Bazıları da marka itibari ve yapması gereken kendine düşen bir görev olarak görürler. Bu 2.söylediğim kategoriden bir firma.
Meanwell fiyatları Avrupa ürün fiyatlarıyla kapışır yani ucuz değildir. O yüzden her rafta göremezsiniz.
Genellikle 3 fazlı tree state ve akıllı durum kontrollü şarj cihazları üretirler.

 

Linetech ; Yine kendi markası altında ürünleri var çin veya taiwan menşeili olabiliyorlar. Meanwell kadar olmasa da ithalat yoluyla gelmiş nadir kaliteli ürünler arasındalar. Yetkili serviste de meanwell de yazdıklarımın hepsi bu markada da geçerlidir.
Fiyatları çin malı piyasasının üzerindedir ama kalitesi de aynı şekilde. Hemen hemen kendilerini dengelerler. Genellikle ilk bakışta linetech almamış biri gidip linetech marka ürün almaz.Daha önce başka bir ürününü tecrübe etmiş veya servisinden memnun kalmış kullanıcılar tercih ederler.
Genellikle 3 fazlı tree state ve akıllı durum kontrollü şarj cihazları üretirler.

 

Avrupa Markalar

Victron( marin markası)  , Studer, waeco gibi hepsi de kalitelidir. Fiyatları alternatiflerden 2 kat değil 4-5 kat pahalıdır. Bana kalsa ucuz bir malın sıfırını almaktansa 2.el malın daha iyisini almayı her zaman tercih ederim.

Waeconun bildiğim kadarıyla Türkiye de servisi yok. Studerinde aynı şekilde. Victronunda var ama garanti kapsamında tamirat işlem yapmaktan ziyade cihazın şu bölümünü komple değiştirdik cihazın sıfırı 500€ değişen parçada 200€ dur  şeklinde bir hizmet anlaşıyışı vardır. Tıpkı yeni model bir bmw araçla kaskosuz kaza yapmaya benzer.

Benim tecrübe ettiğim bildiğim markalar bunlar. Yukarı da yazılanlar kendi tecrübelerime dayalıdır. Ne gördüysem onu paylaştım herhangi birinin reklamını yapmıyorum. Övdüklerimden de karşılığında bir şey aldığım yok.

Dilerim keyif almışsınızdır bu konuyla ilgili daha teknik ayrıca yazılar paylaşacağım.
Sadece akü türleri ile ilgili ya da akünün türüne göre ideal şarj karakteristiği nedir gibi yazılar yakında gelebilir.

 

EL Yapımı Akü Şarj cihazı

Temek elektronik becerilerine sahipseniz. Hem pratik hem teorik bilgileriniz varsa…
İnternette Akü şarj cihazları ile ilgili onlarca şema var. 15-16volt verebilen bir güç kaynağını kontrol edecek bir devre yapmak suretiyle en az fabrikasyon hatta daha sağlam bir şarj cihazı yapabilme ihtimaliniz her zaman var!

 

Notebook Adaptöründen 12volt Akü Şarj Cihazı Yapımı 1-3 Amper Orta Güçlü

 

Keyifli günler dilerim. Akülerinizin hep dolu olması dileğiyle!

Akü ve enerji sistemleri ile bağlantılı diğer konular;

 

Akü Takviye Kablosu Nasıl olmalıdır? El yapımı akü takviye kablosu

Akü Takviyesi Nasıl yapılır?Püf noktaları nelerdir?Motosiklet ve Arabada Akü takviyesi

Motosiklete Akü seçimi? Motosiklet Aküsü Tavsiyeleri