Merhabalar arkadaşlar yakın bir arkadaşıma 1.6 Karbüratörlü 1987 niva almamız neticesinde niva bakım ve onarımlarınada giriş yapmış bulunmaktayım yakında nivamızda yaptığımız tamir ve revizyonlarıda paylaşmaya başlayacağım.
Şunu söylemeden edemeyeceğim türkiyede bu kadar mazisi olan bir araç için türk bilgi paylaşımı internette neredeyse sıfır..
1-2 tane lada forumu var ama genel olarak ölü durumdalar.Bu yazıyı yazma sebebimde bu zaten..
Vaz 2121 ne olaki diyenler için nivanın diğer adı vaz2121 aynı şekilde bunun 21212(3-4-5) gibi serileride var.
Ama genel olarak Türkiyede 3 Çeşit olarak adlandırıyoruz.
1.6 karbüratörlü 1.7 karbüratörlü 1.7 enjeksiyonlu olmak üzere 3 temel niva var.
Fotoğraftaki 1.6 karbüratörlü 1989 lada niva
Not eğer araç almadıysanız ve hala bakıyorsanız:
Kaputu açtığınızda böyle bir şey göreceğinizi hayal etmeyin.Genellikle her yerinden saçma sapan kablolar fışkıran.Yağ sızıntılarıyla çamurun birleşip farklı tasarımlar oluşturduğu ladalarla karşılaşacaksınız.
Bu fotoğrafa yakın bir lada varsa karşınızda fazla düşünmeden alın zaten..
Araba hakkında şunu söyle yapsalardı daha iyi olurdu veya orjinalinde böyle ama siz şöyle yapsanız daha güzel olur diyemiyorum çünkü bizim nivamızda var olan orjinal donanımdan çok az özellik çalışıyor.Bir kaç günümü ayırdım şimdiye kadar sürmeside tamir etmeside keyifli bir araba olduğunu düşünüyorum.
Gelene kadar 2-3 kere yolda kalmanın kıyısından döndük.Bildiğim tek şey var sorun çıkartsada bir şekilde yoluna devam etmeyi başarıyor sizi yolda bırakmıyor.
Alıp 2-3 bin kilometre doğu turuna çıkmanız için ciddi bakımlı olması ve arabadan anlar hale gelmeniz gereken bir araba.Çünkü alanlar genelde alıyor bakımını yapıyor arazide canına okuyor sonrasında bakımsız şekilde satıyor.
Nitekim bizim aldığımızda araçta tam olarak bu.
Lada Niva Periyodik Bakımları
Yağ Değişim Aralıkları
Motor Yağı
Her 10bin Kilometrede bir yağ değişimi belirtilsede.Genellikle ağır şartlar altında ve yaşını almış olan bu araçların bir çoğunda yağ eksiltmesi sorunu var.Yada çalışırken yağ eksiltmese bile ufak tefek yağ kaçakları olabiliyor.
Kullanım klavuzu her 500km de bir kontrol edin yazmış araç durumuna ve kullanma şeklinize göre dahada sık kontrol edeblirsiniz.
10bin Kmde bir değişim desede her ne kadar Arazi Şartlarında kullanımda 5bin kilometrede bir değiştirmekte fayda var.
Motor Yağı Miktarı 3.8Litre Filtre Dahil
Motor yağı Seçimi
Türkiye şartlarında her koşul için 10w 40 yeterli oluyor.
20w50 de uygundur.
Yağ Filtresi
Her 10 bin kilometrede bir değiştirilir
Lada Niva Buji Değişim Aralıkları
Her 10 bin kilometrede bir durum kontrolü
20binde bir Buji değişimi
Sentil Açıklığı 0.5mm-0.6mm olmalı
Lada Niva Uygun Buji Kodları
NGK:
1.7 Karbüratörlü için BPR6ES
1.7İ Enjeksiyonlu için BPR6ES-11
1.6 Karbüratörlü için BPRES
BOSCH:
1.7i Enjeksiyonlu için WR7DCX
1.7 Karbüratörlü için WR7DC
DENSO:
W20EPR-U ve W20EPR-U11
Hava Filtresi Değişim Aralıkları
Ülkemizde asfalttan çok arazi aracı traktör mantığıyla kullanıldığı için Kullanıcıya göre bu rakamlar çok değişmekte.
Kullanım klavuzunun tavsiyesi 10binde bir değişim.5binde bir kontrol ve temizlik.
Araçtaki Sıvı Miktarları
Yakıt Tankı Benzin (Rezerve 4-6.5 L) 42lt
Soğutma Suyu sistemi Toplamı Rezerv dahil 10.7lt
(Bir çoğunda orjinal radyatör yok bu değer değişebilir )
Motor yağı Filtre Dahil 3.75lt
Şanzıman 1.35lt lt
Arka Aks 1.3lt
Direksiyon Dişli Kutusu 0.215lt
Transfer Kutusu 0.75lt
Ön Aks 1.15lt
Debriyaj Hidrolik Kontrol sistemi 0.2lt
Hidrolik Fren sistemi 0.66lt yağ türü dot 4
Ön Cam sileceği haznesi 2.0lt
Arka Cam sileceği Haznesi 2.0lt
Ön Amortisör 0.12lt
Arka Amortisör 0.195lt
Şanzıman Ve Aktarma organları için yağ seçimi
sae 75w 90 sae 80w 90 sae 85w 90 Api Sınıfı gl5 Tipi Yağlar uygun olabilir.
Radyatör Suyu Değişimi
60bin Kilometre veya Yılda bir Antifriz değişimi tavsiye etmiş kullanım klavuzu.
Yani Muhtemelen kilometresi dolmadan 2yılda antifriz değiştirilecek. Ben olsam yılda bir bile değişirdim nitekim kendi araçlarımda öyle yapıyorum.Hele ki eski bir araçsa pas pus kusma suya karıştırma ihtimali olduğundan kısa vadede değişimini yapmak mantıklı.
Radyatör kapağı termostatlı tip kapak o yüzden bir kaç yılda bir onuda değiştirmekte fayda var zamanla bozulabiliyor.
Radyatör kapasitesi 10.7Litre gibi yüksek kapasiteli bir verisi var.
Boşaltması doldurması oldukça Kolay radyatörün sol alt kısmındaki civatayı gevşetmeniz yeterli oluyor.Motor küçük Kaputun içine 3 kişi girip çalışabilir elim kolum yandı sıkıştı derdi zaten yok.
Mono Etilen Glikol Antifriz
Saf Antifriz kullanılacaksa %50 seyreltilmiş kullanılabilir.5-6litre antrifriz 5-6 litre su gibi.
Araçlar eski olduğu için çürüme oranı fazla.Kırmızı antifriz kullanmanızı tavsiye etmiyorum. Yeşil veya Mavi antifriz olabilir.
Antifrizin kaliteli olması avantajdır.Örneğin yarış motosikletlerinde ısı iletimi daha yüksek olan özel antifrizlerle soğutma sistemleri güçlendiriliyor.
Bazı forumlarda tamamen antifriz kullanın hiç su ile seyreltmeyin gibi bilgiler paylaşılmış.
Neden olarak ise antifrizin ısıyı daha iyi ilettiğigösterilmiş.Doğru mu? Evet doğru.
Ama bilmedikleri şey şu;
Özellikle Kırmızı antifrizin çok yüksek pas sökme özelliği olduğu için radyatör tıkanmalarına veya su kaçaklarına sebeb olabiliyor.
Su oranı fazla olursa paslanma oranı artar çünkü su pas yapar.Bu kötü bir şey evet…
Antifriz oranı fazla olursa evvelki sahiplerinin bol bol sulu kullandığı dönemlerde oluşan paslar sökülerek bir yerleri tıkayabilir yada su kaçaklarına sebeb olabilir.
Özellikle arabayı tanımıyorsanız antifriz oranını alıştıra alıştıra yoğunlaştırmanızı tavsiye edeceğim.
Hava sıcaklığı 20-30 derece arasında iken araba sabit 80km hızla giderken maksimum 95 dereceyi görmeli diyor kullanım klavuzu.
Bundan sonrası yüksek sıcaklık ve motor için tehlikeli kategorisine giriyor.
Düz yolda uzun yolda değil bilhassa 1.viteste ağır devir şanzıman devredeyken soğutma performansına bakmakta fayda var.
Egzantrik Zinciri Gerginliği
Triger kayışı içermeyen bu mühendislik harikasında egzantrik zinciri kullanılıyor.Tıpkı Motosikletler gibi ancak motosikletlerde otomatik gergi ile kendiliğinden geriyor kullanıcı hiç bir işlem yapmıyor.
Bizim nivamizda ise 10bin kilometrede bir bir kaç civata gevşetip sıkarak gerginliğin ayarlanması gerekiyor.
Ne zamanki bir zincir şıkırtısı duydunuz o sesin kaynağı işte burası.
Yolda kalmazsınız belki ama zincir ayarsız kullanıldıkça zincirin ömrü dahada erken biter.
Bu zincirler için şu kadar bin kilometrede değiş diye bir ömür verilmemiş muhtemelen gerdirme boşluğunun kalmadığı artık uzadığı noktada sökülüp yenisini takmamız gerekicek.
Alternatör Kayışı Gerginliği(Aynı zamanda Fan soğutma kayışı)
Motorun Ön kısmında bulunan Alternatörün ve fanın bağlı olduğu kayışın durumunu sık sık kontrol edin.
10bin kilometrede bir gerginliğine bakın.1-1.5cm civarında esneme payı olması gerekiyor aksi takdirde alternatör kasnağını gevşeterek gerginliğini arttırın.(Motor çalışmazken)
Kayışıda bir kaç yılda bir iyice sertleşmeden kopmasını beklemeden değişmekte fayda var.Çok pahalı parçalar değil.Tam bakımlı bir araç alsanız bile kendinizden emin olmak adına aldıktan sonra değiştirmek mantıklı.
Şanzıman ve Transfer Kutusu Yağları
10bin Kmde bir kontrol 30 bin kmde bir değişim yazsada şanzıman türkiyede problem çıkartmadıkça bakılan bir organ değil.Tampondaki Çizik kadar değeri yok ne kullanıcıların nede ustaların gözünde.
Bildiğiniz üzere aktarma organlarının hepsi yağ ile çalışıyor.Arada sırada gözle kaçak var mı diye kontrol etmekte fayda var.Bizim aldığımız 1987 model araçlar epey farklı lokasyonlarda yağ kaçakları var.
İlerleyen dönemde onardıkça bakım yaptıkça püf noktalarını ve detaylarını paylaşmaya devam edeceğim.
Araca sahip olmayan veya hiç parça fiyatı araştırmamış arkadaşlara parça fiyatlarına bi bakmalarını tavsiye edebilirim. Bildiğiniz her şeyi unutun. Herhangi bir araba veya motosikletten hatta bir çok bisikletten bile daha ekonomik sayılacak fiyatta balatası filtresi ve yedek parçaları mevcut.
Takipte kalabilirsiniz.
Keyifli Sürüşler dilerim
Atakan Demirtürk