Herkese merhabalar içten yanmalı motora sahip tüm motorlarda yakıt enjektörleri hayatı önem taşırlar.
Enjektörler çok kolay bozulan parçalar değildirler. Genel olarak çok uzun kullanım ömrüne sahiptirler. Ancak tüm mekanik bileşenlerde olduğu gibi sorunlara yol açabilirler.
Yakıt Enjektörünüzde olası bir arızadan şüpheleniyorsanız hobi garajı ortamında deneyebileceğiniz testler yapabilirsiniz.
Yakıt Enjektörü Nasıl Çalışır
Bir motorun verimli çalışabilmesi için her silindire doğru miktarda yakıt enjekte etmesi gerekir. Aksi takdirde hava/yakıt (Air fuel ratio = AFR) oranı doğru olmaz.
Yakıt pompası, enjektörlerin üzerinde bulunduğu yakıt dağıtım borusunu her daim belirli bir basınç altında tutar. Böylece enjektör açıldığında yakıtı silindire püskürtür.
Yakıt enjektöründe, enerji geldiğinde yakıt püskürtmesini sağlayan elektromanyetik bobin bulunur.
Elektromanyetik bobin üreticiye bağlı olarak 5-12 volt DC ile açılıp kapatılır. Bu açılıp kapanma sıklığı ile ilgili zamanlamaları ve sinyalleri ecu sağlar.
Arabanın enjeksiyon beyni map, tps, oksijen sensörü gibi verileri okuyarak enjektörlerin açılıp kapanma sıklıklarına ve miktarlarına müdahalede bulunur.
Arızalı Enjektör Belirtileri
- Tekleme
- Kötü rölanti
- Güç kaybı
Enjektör arızalı olduğunda tekleme, kötü rölanti ve güç kaybı dahil olmak üzere pek çok belirti olabilir.
Bu sorunlar sadece enjektörde değil bir çok farklı arıza sebebiyle olabilirler o yüzden doğrudan aklınıza bu gelmemeli. Ama ihtimallerden biridir. Eğer arıza lambası yanıyorsa hata kodlarından bu konuyla ilgili destek alabilirsiniz. Örnek hata kodları;
- P0202 Enjektör Devresi/Açık Arızası-Silindir 2
- P0203 Enjektör Devresi/Açık Arızası-Silindir 3
Ama her zaman hata kodu vereceği anlamınada gelmez.
Hata kodu varsada tavsiyem şudur. Hata kodu vermeyen bir enjektörle hata kodu verenin yerini değiştirin bakalım ne yapacak 🙂
Yakıt Enjektörü Nasıl test edilir?
Bunu yapmanın onlarca farklı yolu var. Bu testler arabanızın size sunduğu avantaj veya dezavantajlara göre değişebilir yada kolaylaşabilir zorlaşabilir.
Yüzeysel testler içerisinde ilk akla gelen;
Tıklama sesi
Doğru çalışan bir enjektör sürekli bir tıklama sesi çıkaracaktır. Tıklama sesi çok düşüktür, ancak uzun bir tornavida veya benzerinin bir ucu enjektöre, diğer tarafı ise tıklama sesini dinlemek için kulağınıza yerleştirilebilir.
Enjektör hiç tıklamıyorsa veya ara sıra tıklatmıyorsa, muhtemelen kötüdür.
Benim zamanında tedarik ettiğim bir steteskobum var bu tarz sesleri daha iyi dinleyebilmek için doktor steteskobu kullanıyorum.
Ölçü aletiyle Kontrolü ( omaj)
Araba tamirinde her şey ölçü aleti kullanma becerisinden geçiyor eğer bilmiyorsanız ilk hedefiniz bu olmalı. bildiğinizi varsayarak devam ediyoruzHer üretici enjektör için ideal bir ohm değeri paylaşmıştır. Benim arabamanda 16.5 ohm olması lazım. 20 derecede 16.5ohm.
Enjektörlerin hepsi aynı veya çok az farklarla yakın değerlere sahip olmalıdır. biri 20 ohm biri 11 ohm olamaz. Böyle bir sorunla karşılaştıysanız söz konusu enjektörde problem vardır. Örneğin 3 enjektör birbirine çok yakın değerler içeriyor ama 1 tanesi farklı bir değerde bu enjektöre yoğunlaşılabilir.
Anlatırken uzun uygularken oldukça basit bir testtir.
Ben ölçtüğümde 4 ünde aynı değerlere ulaştım.
Püskürtme testi
Yukarıdaki 2 testide başarıyla atlattık. Acaba içlerinden bir tanesi tıkalı olabilir mi? Yada sızdırma yapıyor olabilir mi? Evet bunlar mümkün bunun için biraz daha içerlere dalıp enjektör rayını sökmeniz gerekiyor.
Tıkalıysa az basıyor olabilir. Sızdırma durumuda basınç altında enjektöre açma sinyali vermemize rağmen yakıt sızdırması durumudur. Sanayide enjektör işemesi olarak adlandırılır.
Bu püskürtme testini yapmanın çok farklı yolları var. Temizlik için sprey şişesini bağlayıp enjektöre enerji vererek açtırma yöntemleri var
Benim elimde aracın servis yazılımı olduğu ve enjektör test modu olduğu için ben bunu yapmaya gerek görmedim.
Ben videodaki gibi yaptım. Yazılım enjektöre kendisi komut veriyor. Benzin pompasınıda çalıştırıp hatta sürekli gerekli basınç olmasını sağlıyor.
Söküp test etmeye göre avantajı şu ; Sürekli basınç altında olduğu için işeme durumu var mı yok mu görüyoruz.
Sökmüşken oringleride kontrol ediyoruz. Hatta elimizde varsa yenisi ile değiştiriyoruz. Buradaki oringler zamanla eskiyeceği için buradan hava kaçağı yapabiliyor. Benimkilerin durumu oldukça iyiydi. Takarken slikon sprey sıkarak taktım. Böylece takarken sürtünme kaynaklı zarar görme olasılığı ortadan kalktı.
Genel hatlarıyla enjektör kontrolü bu şekilde yapılır. Profesyonel düzeyde işlemlerde arabanın sinyalleri taklit edilerek darbe şeklinde enerji gönderilir.geçişe izin verilen yakıt miktarı ölçülür eksik fazla var mı diye kontrol edilir. Yada çok daha basit darbe elektrik gönderen cihazlarlada yapılabiliyor. Arabanız çok eski model bir araba değilse ve doğru düzgün bir servis programınız varsa çok gerekli olmaz. arabanın kendi donanımı bu testi yapmak için uygundur.
Dilerim faydalı olmuştur. Keyifli çalışmalar