Merhaba bu yazıda ups kapasite arttırımıyla ilgili detaylı bilgiler paylaşacağım. Yazıyı sonuna kadar okumanızı tavsiye ederim. Kafanızda soru işareti kalmayacak.

Yazı içeriği;

• • • Ups’ye birden fazla akü takılabilir mi?
    • Fazla akü takmanın yada kapasite arttırmanın bir zararı var mı?
    • Akü bağlantısı nasıl olmalıdır?
    • Ups’ye en fazla kaç amper akü takılabilir?
    • Hangi tip aküler takılabilir? Araba aküsü takılır  mı ?
    • Ups’in Bir cihazı çalıştırma süresi nasıl hesaplanır?
    • Upsler boşta ne kadar elektrik harcar? Standby elektrik tüketimi nedir?
    • Ups’ ye nasıl İlave akü montajlanır?

Ups’ e Birden Fazla Akü Takmak- Akü toplam kapasitesini arttırmak?

Kısa cevap. Evet bu mümkün. Genel itibariyle ups ye yada sistemin işleyişine bir zararı yoktur. Detaylar alt başlıklarda

12 Volt sistemlerde

 

Tek aküyle çalışan 12volt invertörlerde bu işlem biraz daha kolay sayılır. İçerisindeki var olan aküyü iptal edebilir yada dışarıya doğru kablo çekerek büyük bir akü montajlayabilirsiniz.

 

Burada dikkat edilmesi gereken nokta ups nin büyüklüğüne veya tüketime göre doğru kalınlıkta kablo çekilmesidir. Kablo uzadığı için enerji geçişi zorlaşır.

300-400watt çıkış gücüne sahip orjinalinde 7 amper akülü bir ups ye 1 metre uzaklığa 40-50-100 amper( akünün büyüklüğü fark etmez önemli olan invertörün çıkış gücüdür)  civarı akü konulacaksa. kablo kalınlığı yaklaşık 4-6 mm olmalıdır minimum. daha azı düşünülemez.

 

24volt Sistemlerde

 

2 akünün seri bağlanmasıyla oluşan sistemlerde bu konularda biraz daha dikkatli olunmalı. Seri bağlanacak akülerin biri çok iyi durumda biri kötü durumda olursa sistem problem çıkartır. Verim elde edemezsiniz ve sağlam olan aküyüde bozarsınız.

12volt bağlantılardada bu konular önemlidir ama özellikle 2 veya daha fazla akünün seri bağlanmasından oluşan sistemlerde daha fazla özen gösterilmelidir.

 

İki aküde aynı yaşta aynı marka model ve ampere sahip olmalıdır. 2 aküde aynı doluluk oranında olmalıdır. örneğin ikiside full iken seri bağlanmalıdır.

Özellikle seri bağlı sistemler çakma çıkma aküyle yapılmaz!

 

Fazla akü takmanın yada kapasite arttırmanın bir zararı var mı?

 

Doğru bir işçilikle takıldığında bir zararı yok.

Sadece elektrik kesildi diyelim sonra geri geldi. normalde kendi aküsünü 8 saatte dolduracaksa Artık kaç amper taktıysanız bir o kadar uzun sürecek. 7 amper yerine 21 amper taktıysanız 8 saat değil 21saatte tam doluma ulaşacak.  Sürekli elektrik kesintisi yaşayan bir yerde yaşamıyorsanız bu çok büyük bir sorun olmaktan çıkar.

 

Ups’ye en fazla kaç amper akü takılabilir?

 

Voltajı doğru olduğu sürece 12v 200amper akü bile takabilirsiniz. bitmesi durumunda şarj etmesi bir ay sürer ama 🙂  Çok büyük ihtiyaçlarınız için ups değil charger inverter yada daha profesyonel inverter çözümlerini gözden geçirin zaten.

Bunun dışında bedava geliyor diye bulduğunuz her saçma sapan aküyü ups ye takma fikrini aklınızdan çıkartın.

 

Hangi tip aküler takılabilir? Araba aküsü takılır  mı ?

 

Kapalı bakımsız agm , vrla kuru aküler tavsiye edilir. Jel aküde olabilir ancak sabit şekilde döngü yapmayacağı için anlamsız olur.

Sulu akü tavsiye edilmez çünkü sulu aküler şarj-deşarj esnasında bir miktar asit çıkartırlar. Ev veya kapalı ortamda çıkarttıkları gaz sağlığa zararlıdır. Ayrıca sulu aküler verimli değildir. Daha çok anlık yüksek akım vermek için tasarlanmışlardır. Arabanızdan çıkma aküyü idare eder diye takma kafalarından vazgeçin.

 

Ups Çalıştırma süresi Nasıl hesaplanır?

Matematiksel boyutta bakarsak. P  = Volt x Amper

Örnek;

12volt 7amper bir akü 84watta tekabül eder. Teorik olarak 84 watt vermelidir. %100 verimli çalıştığını düşünürsek bu şekilde.

Ama;

• • Hiçbir akü %100 verimli değildir. Kuru agm tip aküler en sağlam haliyle bile %70 oranında verimli kabul edilirler.
  • Bir enerji başka bir enerjiye kayıpsız dönüşmez. 12volt dc elektriği 220v Ac enerjiye çeviriyoruz. Burada ups nin büyüklüğüne bağlı olarak belli bir sarfiyat var.Örneğin benim 350wattlık ups cihazımda 10 watt civarında boşta sarfiyatı var.
  • En büyük değişkense yükün toplam kapasitesidir. 7 amper bir aküden 20amper civarında yük çekmekle 5amper yük çekmek aynı değildir. Tıpkı yüksek hızlarda arabanın fazla yakıt tüketmesi gibi akülerde yüksek tüketimlerde çok hızlı biterler ve yorulurlar.

7 amper akü örneğinden devam edersek 84 watt olarak hesapladığımız 7 amper aküyü iç tüketimleride sayarak %60 oranında verimli kabul edelim.  taş çatlasın 50watt civarı enerji alabilirsiniz.

• • 10 watt bir lambayı 4-5 saat
  • Ortalama yeni bir dizüstü pcyi 1-2 saat
  • Ofis tipi bir masaüstü pcyi 5-10dk besleyebilir

Bu değişkenler sonucunda aslında çok net olmasada ortalama bir hesap çıkartabilirsiniz ortaya. Ama net sonuç için tabi ki en iyisi saha testidir.

Akü bağlantısı nasıl olmalıdır?

Akünün mesafesine göre kablo kalınlığı değişir. Mesafe arttıkça kablo kalınlığı arttırılmalıdır. Kesinlikle kabloların yerinden çıkma veya sallanma temas etme gibi sorunlarıda olmaması gerekiyor.

onun dışında 12volt bir sistem yapacaksanız Aküler birbirine uygun kablolarla paralel bağlanır.

Aşağıdaki örnekte benim kendi ups’em için yaptığım çalışmayı göreceksiniz.

24-48 volt  seri bağlı sistemlerde daha da dikkatli olunmalıdır.

 

Ups boşta elektrik tüketimi

 

Öncelikle her ups nin enerji tüketim miktarı kendine hastır. Ama çalışma prensipleri gereği yaklaşık olarak anlam ifade eder sizin için.

Sonnoff markasının wifili güç ölçerine sahibim. günlük saatlik anlık enerji tüketimi tablosunu size çıkartabiliyor.

 

Bununla yaptığım testlerde. Ups açıkken yani 220v çıkışı açık çalışıyor onlineAma herhangi bir cihaz bağlı değil enerji tüketen bir şey yok diyelim üzerinde.

Eğer aküleri boşsa aküleri  doldururken 20-25watta kadar enerji tüketiyor. Akü doldukça 25 watt seviyesinden en son noktada 12-13 watt civarına kadar düşüyor.

Yani aküler dolu ve hiç bir şey yapmıyor olsanız bile saatte 13watt yani bir lamba kadar elektrik harcıyor ki bu en ufak ups cihazı.

Günde 13w x24 saat  =312 watt enerji harcar sadece ups devrede olduğu için.

Benim hesabımda. Gerçek güç değerini referans alıyoruz. Cihazın bana söylediği günde 0.45kw tüketiyor olduğu.

0.15-0.20kw modemler bir o kadarda ups cihazı elektrik harcıyor ki bu en küçük modeli tekrar altını çiziyorum.

Peki neden ?

Bunun sebebide elektrik kesildiğinde kesintiye hiç maruz bırakmadan sürekli devrede kalması gerektiği için Sürekli içerisindeki bir takım elektronik parçalar ve röleler devrede olmalarından kaynaklı.

 

Ups’ ye nasıl İlave akü montajlanır?

Benim ups cihazım tunçmatiğin en ufak serilerinden 600va güce sahip ama aslen çıkış gücü 300watt civarı olan bir invertör.

Açıkçası ben upslerin standby enerji tüketimlerini beğenmediğim için çok hoşlanmam. Ama evimde elektrik kesildiğinde ne hikmetse civardaki baz istasyonlarınında çekim kapasitesi azalıyor. Cep telefonuyla konuşma dahil yapamıyoruz Elektrik kesilmesi durumunda. Bunu defalarca operatörlere anlatmama rağmen bir sonuç alamadım.

Sonunda en azından modeme bir ups takmaya karar verdim.

Kendi içerisindeki 7 amperlik aküyle modemi yaklaşık olarak 6 saat çalıştırmayı başardı. Seneler içerisinde verim düşeceğini ve biraz daha fazla süre gerekeceğini düşündüğüm için eğer elime akü geçerse büyütürüm diye düşünüyordum 🙂

2 Adet vision marka tseli oldukça kaliteli 7 amper akü geçti elime.

Sökmeden önce tedarik ettiklerim ;

• • Siaf yanmaz 2.5mm çok telli kablo kırmızı ve siyah
  • Akü pabuçu  Erkek ve dişi.
  • Bez bant
  • Lehim ve lehim makinesi
  • Yan keski pense tornavida ıvır zıvır..
  • Kasayı delmek için plastik delici bir takım aletler. Matkap şarjı v.s

Siaf kablo görseldeki gibidir çakmak dahi tutsanız alev almaz yangın çıkartmaz. ben bunu arabama bir ses sistemi yada ekstra enerji çekeceksem kullanıyorum.

Aküleri koyacağım yeri yukarısı olarak belirledim. Ve uygun mesafede tam yetecek şekilde daha fazlası değil. Tam mesafesinde kablo yaptım.

Uçları güzelce çaktım ve lehimledim.

Ortaya çıkan mahsul

 

Bu arada fotoğraflarda belli olmuyor ama ups den gelen orjinal uçları kesmemek için bir uzatma aparatı yaptım.Uzatma aparatını ups ye bağlayıp akülere bu şekilde dağıtım yaptım. böylece orjinal tesisat hala aynı duruyor .Aküler öldüğünde vs. orjinal haline çevirebilirim.

Ayrıca aküye bağladım dışarıya çıkartacağım uçlarıda  Kısa devre yapmaması için mutlaka bantlayın.

Ben deliği matkap ve pirinç uç ile açtım. Elinizdeki imkan doğrultusunda ocakta ısıtılmış çatalla bile delebilirsiniz size kalmış.

Yine uçları kısa devre yapaması açından bir nebze yalandan bantladım diyebilirim.

Aküleri sabitleme konusu ben 100cm lik kalın cırt kelepçe kullandım. Oldukça sağlam oldu. aküler ağır nesneler sayılır dolayısıyla yapıştırmak tutturmak biraz zor. Pekte mantıklı değil açıkçası. hafif bir devrilmede v.s akülerin yerinden çıkmaması lazım.

Ne yapıyorsanız yapın ama sağlam yapın.

 

Proje Sonucu

Akü kapasitesi orjinale oranla 3 kat arttı. televizyona dahi bağlasam 1 saat rahat led tv izleyebiliyorum. yada acil bir durumda çok uzun süreler internete girebilirim gerekirse şarjlı ışıkdaklarımı vs. şarj edebilirim.

 

Önemli not

Yazının içinde yedirmek istemedim bu bilgiyi. Aslında en önemli bilgi bence bu.

Upsler  kendi içerisindeki akü ye göre çalışacakları hesap edilerek tasarlanır. 10-15 dakika gibi. O yüzden kuvvetli bir soğutma sistemleri yoktur.

Siz 300watt ups ye büyük akü takıp kalkıp invertör gibi kullanmaya kalkıp birde yüksek güç kullanımı yaparsanız. O zaman yanabilir veya aşırı ısınabilir. Akü takıyorsanızda  aküm zaten büyük diye düşünüp. Uzun saatler sürekli aşırı yükte kullanmayın.

Yada soğutma sistemini güçlendirin.  Ufak bir laptop , veya modem gibi benim tarzım kullanımda sorun olmaz. ama tam yük kullanımda saatlerce dayanamazlar.