Merhaba sevgili arkadaşlar. 2005 model Fiat panda model bir araç satın aldım.

Zaman içerisinde sıcaklığın ve güneşin plastikleri yıpratması ,ustaların arıza ararken kabloları kurcalaması ve tekrar eski haline getirmemesi( usta hataları)  gibi olaylara maruz kalmış.

Yazıya başlamadan şunu net bir şekilde söylemek istiyorum. İnanılmaz düzeyde elektrik bilgisine sahip olmanız gerekmiyor. Aracın genel sistemine bakarak olumsuzlukları yada olumsuzluk oluşturabilecek noktaları tespit etmeniz kolaydır. Hatta elektrik bilginiz olmasa bile bazı konularda iyileştirme ve önlem alabilirsiniz o yüzden kendinizi ustaların kollarına atmadan önce yazıyı mutlaka okuyun.

Yazı İçeriği;

• • Araba Tesisatı hakkında genel bilgiler
  • Elektrik bilginiz olmadan yapabileceğiniz işçilikler
  • Tesisat düzenleme hakkında püf noktalar

 

Araba Tesisatı hakkında genel bilgiler

Özellikle 1990 model altı arabalarda genelde bol bol kablo olur.

Yeni modellerde 2000-2005 sonrası araçlarda bir kaç adet beyin var.  Arabanın başından sonuna 50 çeşit kablo taşımak yerine bir kaç sinyal kablosuyla işi bitiriyoruz. Bu hem arıza takibinden hem ağırlıktan hemde arıza risklerinden büyük oranda bir tasarruf otomobil sektörü için inanılmaz bir gelişme.

Gereksiz bilgiler köşesini de atlattığımıza göre Arabadaki her kablo önem taşır. Çünkü kopan kablo bir dağıtım kablosuysa birden fazla cihazın çalışmasına engel olabilir.

Bunun dışında bazı hatlar özellikle birinci dereceden önem taşır

Birinci dereceden Önem taşıyanlar

• • Sensörler , Gaz pozisyonu sensörü , Rölanti sensörü, Eksantrik sensörü ,Krank konum sensörü , Map sensörü ,Yağ basınç sensörü , hava akış sensörü  ve şuan sayamadığım onlarca sensör daha. Bu sensörlere giden kablolar soketlerin sağlamlığı ve temizliği. Kablolarda çürük var mı? İzolasyon açıklığı var mı? Birinci dereceden önemlidir.
  • Enjeksiyon sistemi parçaları Benzin pompası , enjektör , Enjeksiyon zamanlaması ve enjeksiyon beyni
  • İmmobilizer ve marş motoru gibi arabanın çalışmasını sağlayan ve onaylayan parçalar

Yukarıdakiler çalışmazsa araba hiç çalışmayabilir yada sağlıksız çalışabilir.

Bunun dışındakiler

Sinyal , korna , far , cam açma kapatma , çakmaklık gibi elektriksel aksamların kabloları. Geri vites kablosu park sensörü kablosu..

Kornanız çalışmazsa yolda kalmazsınız. Ama oradan kopan kablo başka bir nesneye temas edip kısa devre yapabilir. Başka parçalara problem yapabilir. Yangın riski taşıyabilir.

O yüzden açıkta veya sorun olabilecek bir elektrik kablosu gördüğünüzde mutlaka sağlamlaştırmalısınız. Ne olduğu önemli değil.

 

Elektrik bilginiz olmadan yapabileceğiniz işçilikler

Arabanın kaput içerisi motor sıcaklığı- soğukluğu, güneş sıcaklığı gibi bir çok dış etmene maruz kalan bir bölge. Üzerinde su gelmesini engelleyen kaput olması dışında aslında dış bir bölge.

Kablolar normalde Yarıklı kablo kanalı diye adlandırılan. kesik olan ara parçasından kabloların  içine atıldığı kablo kanallarının içerisinde yer alır. Bu kanallar ayrıca sıcaklığa dayanıklıdır. Bunu oto tesisatının bir çok yerinde görebilirsiniz.

Bunlar zamanla sıcaklık güneş gibi etmenlerle yıpranmalara yırtılmalara uğrarlar. Yada ustalar bir arızayı ararken her yeri çekiştirdikleri için bunları çıkartıp atarlar ve bir daha takmazlar. Bu koruyucu kısım olmadan kablonun üzerindeki plastik hariç koruyucu bir katman kalmaz .Kablonun kendi plastiği de zamanla kemikleştiği için en sonunda buda aşınır kopmalar ve kısa devreler yaşanır.

Arabanızda yarıklı kablo kanalının yıprandığını veya olmadığını gördüğünüz her yer için bu malzemeden tedarik ederek uygulayabilirsiniz.

Uygulama örnekleri

Benim için önemli olan tesisatın ömrünü uzatması ve koruması olmakla birlikte. Estetik açıdan kaputu açınca temiz ve düzenli görünmesini sağlıyor arabanın. Yani hiç bir şey olmasa bile inanılmaz estetik ve yeni görünmesini sağlıyor arabanın.

Arabamı bir kaç kere lpg ayarı gibi kendi yapamadığım sebeplerden ustalara götürdüm. Elektrik tesisatını gören ustalar genelde çok şaşırıyorlar. Nasıl bu kadar temiz nasıl bu kadar derli toplu olabilir? Anlamadığın şey yok sen nasıl ustalık mesleği yapmıyorsun aklım almıyor diyenler çok oldu.

Fan motoru, fan direnci , Müşir kablo tesisatı yarıklı kablo uygulaması

 

Yukarıdaki ilk hali

Yarıklı kablo kanalı sonrası

 

Arabamın orjinal kornasının yeri ön taraf olmasına rağmen büyük korna sığmadığı için içeriye açık seçik saçma sapan kablolar çekmişlerdi. Ben orijinaline geri döndüm. Yarıklı kablo ve güzel kablo tesisatı çektim.

 

Tesisat düzenleme hakkında püf noktalar

 

Elektrik tesisatında kablo sağlamlaştırmaları ve soket sağlamlık kontrolü gibi şeyler için elektronik konusunda uzman olmanız gerekmiyor.  Hiç bir şey bilmiyor olsanız bile siz yine kontrol edin kurcalayın gerekirse yine ustaya yaptırın. Boş beleş bir şey yüzünden tatilinizin zehir olması yada yolda kalma ihtimaliniz sıfıra düşer.

Kontrol sonrası birde üzerine lehimleme beceriniz , kablo bağlama beceriniz , makaron ,bez bant , yarıklı kablo gibi ekipmanlarda kullanırsanız. Piyasadaki bir çok ustadan daha kaliteli bir işçilik ortaya çıkartırsınız.

Temel elektronik bilgisi olan herhangi biri piyasadaki herhangi bir oto elektrik ustasından 100 kat daha iyi iş çıkartır.

 

Lpg Map sensörü soketinden gelen kablolar zamanla kemikleşmiş sertleşmiş en ufak bir harekette kolayca koptular. Bunun birinci sebebi kabloların kalitesiz olması ikinci sebebi yapan teknisyenin bantla gereksiz bir gerginlik oluşturmuş olması. Her zaman bantlamak en iyi çözüm değildir. Yada koruma amaçlı bantlayacaksan da gevşek bantlayabilirsiniz gergin bantlamanın zararı var.

Soketi piyasadan tedarik edip lehim makaron ve yarıklı kablo kanalıyla montajladım.

 

Enjeksiyon sistemi kablolarının sağlamlık kontrolü

Soketler sağlam mı kablolarda soyulma var mı?  Lpg sistemi için alınan ekler gerçekten yeterince sağlam mı? (Lpg yi yapan ustanın işçiliği arabanın uzun vadeli kaderini çok etkiliyor)

Benim arabamda sağlam çıktılar güzel lehimlemiş kabloları ama izolasyonlarını ve yarıklı kablo kanallarını tazeledim.

 

Ecudaki kabloları tek tek kontrol ettim. Doğru yerlerden bağladım ve kablo kanallarını değiştirdim. Bu arada eski fotoğrafları yok ama epey kötüydü

Bir kaç ay önce aracımda stop etme ve rölanti tutmama sorunu başladı. mesai çıkışlarımda günde 1-2 saat zaman harcayarak 2 haftada zor buldum arızayı. 2 adet sensörün ortak sinyal kablosu kopmuştu.(Beyne giden kablo demeti içinde görünmüyordu)

Buda mesela yine işçilik hatasıdır. Beyne giden kablolar aşağıdan düzgün desteklenmediği için tüm yükü kablo demeti taşımış. belirli bir yerden sonrada kopmuşlar. Doğru gerginlik ve bağlantılarla bu sorun olmazdı.

Bez bant √ İzole bant ×

Oto tesisatlarında izole bant kullanılmaz! İzole bant sıcağı görünce kolayca kendini bırakan gevşeyen bir malzemedir. Güneş ve sıcak dayanımı yoktur. Sıvıya dayanıklıda değildir. Ömür olarakta çok daha kısadır. Ama tüm oto elektrikçiler izole bant kullanırlar…

 

Yukarıdaki görseldeki gibi kaliteli bez bant kullanmalısınız. Arabada izoleli gördüğünüz yerleri bez bant ile değiştirebilirsiniz..

Benzer bir konu olarak far tesisatı kabloları yenilenmesine de göz atabilirsiniz.

Araba Far tesisatı ve Far soketleri Yenileme-Fiat panda

 

Dilerim faydalı olmuştur.

Keyifli Çalışmalar Atakan Demirtürk