Merhaba sevgili motosiklet severler. Daha önce fren merkezinin çalışma prensibinden fren arızalarının nasıl giderilebileceğini açıklayan yazılar yazmıştım. Balata seçimi hakkında yazmak istedim çünkü bu konuda bir bilgi kirliliği var.

Pistte kullanılan balataları saymazsak. Piyasa genelinde tedarik edebileceğiniz 3 tip fren balatası türü var.

 

• • Organik fren balataları
  • Yarı sinterli Fren balataları
  • tam sinterli fren balataları

 

Daha fazla ayrıntıya girmeden önce yapmam gereken birkaç genel uyarı var.

İlk olarak, her üretici işleri biraz farklı yapar. Bir markanın sinterlenmiş fren balatası diğerinden farklı olabilir.

İkincisi, her sürücü farklıdır, farklı koşullarda sürüş yapar ve farklı beklentileri vardır. O yüzden en iyisi diye bir şey yok bunu unutmayın.

 

Organik balatalar

 

Günlük koşullarda dolaşan düşük ila orta menzilli şehir motosikletleri olan çoğu insan, organik fren balatalarıyla sorun yaşamaz.

 

Organik fren balataları kauçuk, karbon bileşikleri, cam veya cam elyafı, kevlar vb. gibi elyaflardan/malzemelerden yapılır. Bir reçine tarafından bir arada tutulurlar. Bazen “reçine” pedler olarak da bilinirler.

 

 

Organik fren balataları ucuzdur, motoru kullanmaya başladığınız andan itibaren çalışır ve günlük kullanımda etkilidir. Ayrıca diski en az yıpratan fren balatası türüdür. Disk yerine kendilerini yıpratırlar.

Ancak agresif bir şekilde sürmeye başlarsanız (çok hızlı hızlanma ve frenleme), organik balataların sınırlarını bulacaksınız. Isındıklarında iyi çalışmıyorlar.

 

İşe gidip gelmek için kullandığınız herhangi bir scooter veya vitesli motosiklet için organik fren balatası en iyi seçeneğinizdir. Daha üst seviye bir ped kullanmak balata ömrünü uzatabilir ancak rotorların ömrünü de azaltır.

 

 

Yarı sinterlenmiş fren balataları

 

Yarı sinterlenmiş fren balataları, birçok motosiklet sahibi için iyi bir uzlaşmadır. Performans açısından organik pedler ile sinterlenmiş pedler arasında bir yerdeler.

Temel olarak yarı sinterlenmiş pedler, organik pedlerdeki reçine bileşiklerinin ve sinterlenmiş pedlerdeki metalik bileşiklerin bir karışımıdır.  Biraz oradan biraz buradan.

Sinterlenmiş fren balataları gibi, yarı sinterlenmiş fren balataları da sıcaklığa karşı oldukça iyi bir dirence sahiptir ve çeşitli koşullarda çalışır.

Sınırlarını ancak gerçekten agresif bir şekilde sürerseniz bulabilirsiniz.

Yarı sinterlenmiş günlük kullanım için iyi bir uzlaşma olsa da, çoğu insan sadece sinterlenmiş pedleri tercih ettiğinden yarı sinterlenmiş fazla bulunmuyor satıcılar elinde tutmuyor daha doğrusu.

 

Sinterlenmiş pedler (aka Metalik pedler)

 

Spor motosiklet sürücülerine ne tür pedler almanız gerektiğini sorduğunuzda, genellikle sinterlenmiş pedler önerirler. Aslında, sinterlenmiş balatalar çok çeşitli motorlarda OEM’dir, çünkü soğukken iyiler ve ısındıklarında daha da iyidirler. Ayrıca, uzun süre dayanırlar.

Sinterlenmiş pedler, yüksek sıcaklık ve basınçta birbirine kaynaşmış metalik parçacıklardan yapılır. Çeşitli koşullar altında iyi çalışırlar ve ıslandıklarında da  iyi çalışırlar.

Sinterlenmiş pedlerin en büyük dezavantajı, ısınmaları gerekmesi ve biraz gürültü yapmalarıdır.

İkinci olarak sinterlenmiş pedler rotorları biraz daha yıpratırlar.Bu nedenle organiğe kıyasla rotor yani disklerin daha sık değiştirilmesi gerekir.  Ben sinterli balata kullanarak fren disklerimi 85 bin km de değiştirdim.

Genel olarak, sportif motosikletlerle birlikte gelen fren balataları sinterlenmiş veya yarı sinterlenmiş balatalardır.

 

Bonus Bölüm

 

Seramik fren balataları

 

Seramik fren balatalarının yarı sinterlenmiş balatalara bir alternatif olması gerekiyordu.

Ancak bir çok kullanıcı gördü ki yarı-sinterle eşdeğer özellikleri taşımıyor. En büyük problemleri çok geç ısınmalarıdır.

Yarı sinterlenmiş balatalar gibi, seramik fren balataları da uzun ömürlü, sessiz ve düşük tozludur – yarı sinterlenmiş balatalardan bile daha az toz içerir, çünkü içlerinde reçine yoktur.

 

Seramik fren balataları daha pahalıdır.

 

Seramiğin en büyük avantajı yüksek sıcaklıklarda hızlı bir şekilde toparlama ve idare etme kabiliyetidir. Ama ısınma süreleri çok uzundur bu yüzden pist dışında randımanlı çalışmazlar.

Seramik fren balataları, yarışçı olmayan pek çok kişiye tanıdık gelmediğinden, günlük kullanım için popüler bir seçim değildir.

 

 

BALATA SEÇİMİ

 

 

Peki benim için hangisi en iyisi?

 

fren balatası tipi	Artıları	Eksileri	Kimin İçin?
Organik	* Daha yumuşak, daha ilerici bir his; ani “ısırma” yok * Rotorlarda daha az aşınma * Daha sessiz * Az miktarda fren tozu üretir	* Sıcaklık- ısındıkça daha kötü performans gösterir	Şehir içi, gündelik biniciler
Yarı sinterlenmiş, diğer adıyla Yarı metalik	* Organik ile sinterli arasında bir balata türüdür. * Sinterlenmiş pedlere göre daha düşük gürültü * Uygun fiyatlı	* Tam Sinterlilerden daha kolay aşınıyorlar ama organik kadarda kolay aşınmıyorlar.	Hızlı kullanan sürücüler
Seramik	* Uzun ömür * Düşük toz * Yüksek ısı seviyelerinde çalışmaya devam eder	* Pahalı * Düşük his * Soğuk yarı metalik pedler kadar iyi değil	Piste Çıkan veya çok agresif kullanan sürücüler.(Ulaşım amaçlı değil)
Sinterlenmiş, diğer adıyla Metalik	* Yüksek performans * Uzun ömürlü	Rotor yani disk ömrü diğerlerine göre daha kısa olur. Isınması gerekiyor, ancak soğukken yine de sorun yok * Gürültülü * Daha pahalı	Ağır motosikletler , Spor yapanlar, agresif kullananlar veya piste girenler.

 

Millete kulak asmayın kendiniz deneyimleyin arkadaşlar. Organik balatayla başlayın ihtiyaçlarınızı karşılamadığını düşünüyorsanız sinterli balataya geçersiniz. Bu üzerine bu kadar düşünülecek bir konu değil tecrübe en iyi öğrenme biçimidir.

Her sürücünün sürüş şekli farklı olduğu için balata konusundaki yorumlar çok objektif olmuyor.

Kendi adıma şehir içi motosikletimde organik balata kullanıyorum. 10bin km çok rahat dayanıyor cbf 150 motosikletimde.

V-strom dl650 de organik kullandığımda 5 binde bitirdiğim bile oldu motorun ağırlığıyla organik balata başa çıkamıyor. Hem aşırı ısınıp performans düşürüyor hem de çok erken bitiriyor. 4-5bin km civarında organik balata bitirdiğim oluyordu. Şimdi sinterliyle 15-20bin km minimum yol kat ediyorum.

Ayrıca Motosikletimin orjinal balataları zaten tam sinterli sbs marka. (Brembonun alt markası)  Suzuki yetkili bayiler sbs marka satıyorlar(tabi varsa ellerinde bilemiyorum)

 

Motosiklet fren Balatası Markaları

 

 

Maalesef ki öyle dolu dolu kalabalık bir piyasa yok Türkiye’de. Ama kafa karıştırmaya yetecek kadarda marka var.

Brembo

İtalyan malı balata rotor ve kaliper üreticisi. Balataları genel olarak iyidir ama türkiye piyasasında bulmak zordur. Bir defa bulabilmiş ve kullanmıştım oldukça keyif aldığım bir dönemdi.

https://www.brembo.com/en/bike/replacement/brake-pads

Ebc

Bir ingiliz konuya gelsin. İngiliz markası olan ebc şuan piyasa fiyat/performans ve aynı zamanda sadece performans olarak baktığınızda bile alabileceğiniz tek marka olabilir. Ben senelerdir ebc Organik ve Tam sinterli serilerini kullanıyorum. Tavsiye ederim.

Bakın kaç çeşit balata türü varmış ebc nin.

https://ebcbrakes.com/products/motorcycle-brake-pads/

Sbs

Suzuki’nin tercih ettiği balata markası yine kalitelidir tavsiye ederim.

https://www.sbs.dk/products/street/brake-pads

Brenta

 

Sözde italyan markası ve disk katili bir ürün. Beğenerek kullanan var mı bilemiyorum. Ama piyasada bir marka adı var. Kötülerin arasındaki en iyisi sayılır.

 

Yamaha

 

Yamaha kendi markasını kullanıyor motorlarında. Sinterli ve organik olabiliyor modelin orjinalde tavsiye edilen değeri neyse onu takıyorlar.Örneğin mt25 de sinterliyken nmaxte organik olabiliyor. İsteğe göre farklı alternatifleri var mı bilemiyorum.

 

Gold

 

brentanın bir tık üzerinde ortalama kalite bir balata markası ürünleri fena değil Yukarıda  yazdıklarım arasında kullanmadığım ama kullananlardan duyduğum tek marka bu

 

No name

 

Bunun dışında markası adı sanı belli olmayan onlarca fren balatası markası var arkadaşlar. Bunların çoğu disk katilidir. Benim kendi motorumda şuan fren disklerim 800€ civarında tutuyor. Motorun %20nin fiyatını sadece 3 tane disk ediyor.

 

no name bir markanın kalitesiz bir tam sinterli balatasını kullanıp  ondan sonra “sinterli ne kadar kötüymüş diskin canına okudu”  dersiniz . İyi markaların sinterli balatalar diski kötüler kadar çok yıpratmıyor.

 

İkinci el motosiklet satın alırken

 

Özellikle bir motosikleti ikinci el aldıysanız satan arkadaşlar nasıl olsa satacağım diyerek çok kalitesiz fren balataları kullanabiliyorlar bu durumda uzun vadede diskinizi bozarak ucu size dokunuyor satın aldığınız motorun üzerindeki fren balatalarının ne olduğunu biliniz. Kötüyse değiştirin onlarla gezmeyin kendinize zarar.

 

Eklemek istediğiniz fren balatası markaları varsa paylaşın ekleyelim.

Bu arada ben balatalarım bitmeden en az bir takım kenara balata atıyorum sizin de aklınızda olsun tavsiye ederim. Böylelikle gerektiğinde stoktan hemen kullanabiliyorum.

Motosiklet Disk balatalarının bittiğini yada ne kadar kaldığını nasıl anlayabiliriz?

 

Umarım Faydalı olmuştur. Keyifli sürüşler diliyorum.

Atakan Demirtürk