Merhaba sevgili motosiklet severler. Motosiklet üzerinde artçı taşırken daha fazla dikkat etmemiz bazı noktalar var hem bunlardan bahsedeceğim. Hem de birkaç püf nokta ve öneri paylaşımında bulunacağım.

 

 

Motosiklette Yolcu-Artçı Taşıma kavramı

 

 

 

Motosiklette yolcu taşıma kavramı diğer herhangi bir dört tekerlekli araçtan farklı olmaktadır.

Arabada yolcu taşıtın yol tutuşu ,çekiş gücünü ,dengesini ,fren mesafesini değiştirmez ama motosiklette değiştirir.

 

 

 

 

 

Yeni başlayan sürücülere yolcu-artçı kesinlikle tavsiye edilmez.

Yeni başlayanlara yolcu tavsiye edilmemesinin temel sebebi motosikletin ağırlığını doğru şekilde ayarlayamamaları ve daha çok beden gücüyle tutmaya çalışmalarından kaynaklıdır. Motosikletin ağırlık kavramıyla yeni tanışmışken üzerine birde 80 kiloluk hareketli bir nesne koymak zor olacaktır.

 

Motosiklet yetenek işi olduğu kadar tecrübeyle ilgili bir taşıttır.

 

 

Güvenli şekilde hem kendinizi hem yolcunuzu tehlikeye atmadan yolcu taşıyabilmek için başlangıç seviyesinin biraz daha üstünde motosiklet tecrübeniz olması daha güvenli olacaktır. Bunun kilometresel bir değeri yoktur.

 

Motosiklet Artçı Püfleri

 

 

 

 

 

Yolcunuzun daha önceden motosiklet deneyimi olup olmadığını öğrenin. Durumuna göre bilgilendirmeler açıklamalar yapmanız gerekebilir. Motosiklet kavramı hayatınızda yeniyse muhtemelen arkanıza binecek yolcular içinde yenidir.

 

İçerik;

 

• • Sürücü için Yolcu taşıma püfleri
  • Yolcular için püfler
  • Ayrıca detaylarda boğulacağım hazır olun.

 

 

Yolculuk Hazırlığı + İnme ve binme konuları

 

Ekipman

 

Ekipman konusuna değinmeye gerek yok sanırım. Siz neler giyiniyorsanız artçınızda o kadar giyinmeli.

 

Kaskın yanı sıra özellikle kadınlar için söylüyorum. Bileksiz çoraplar kısa şortlar bistüyerler  motosiklet için uygun değildir. Çok isteniyorsa çantaya atılacak inilen yerde giyilecek.

Özel korumalı kıyafetler olmasa bile cildin dışarıyla olan teması mümkün olduğunca kesilmelidir.

Güzel görünmeyi seviyor olabilirsiniz.  Ama olası bir bir motosiklet kazasında muhtemelen bir daha hayatınız boyunca şort giymek istemezsiniz.

Bir kaç saat için bir ömür değişilir mi?

Artçınızı giydirmek veya en azından yapabildiğiniz maksimum düzeyde önlem alabilmek sizin göreviniz.

Şöyle acı bir istatistik paylaşmak istiyorum. Yolcu taşıyan motosikletlerin kaza yapma oranı daha yüksek. Ayrıca artçılı ve ölümlü kazalarda kadınlar istatistiğin %59 unu oluşturuyor.

 

Sıcak parçalar

 

Motor bloğu ve egzoz

Egzozlar genelde sürücüyü yakmazlar ama konumları gereği artçıya daha yakın olabiliyorlar.

 

 

Eski motosikletim olan f650 egzozun solda olması nedeniyle çok canlar yakmıştır.

 

Artçıların kollarını bacaklarını yakması motosiklet tarihinin en eski konularından biridir. Benim sürüşlerimde dahil bu konuda en az 10 ayrı olay yaşamışımdır.

 

Bazı motosikletlerin egzozları korumasız ve çok açıkta olabiliyorlar.  Bazı modellerde ise egzozun birini yakacağı hiç akla bile gelmeyebiliyor. 5 senedir bindiğim v-strom modelinde egzoz hiç kimseye zarar vermeyecek şekilde konumlandırılmış.

 

 

 

Egzoz sıcaklığı en son bitiş noktasında bile 150-200 dereceleri çok rahat bulabiliyor.

Rüzgarla beraber bazen hemen fark edilmiyor ve farkında olmadan sıcağa daha fazla temas halinde kalabiliyorlar.

 

Yolcu İniş-biniş

 

İniş ve biniş aynı kategoriye hizmet eder. Her artçı aynı rahatlıkla inemeyebilir veya binemeyebilir. Kilosuyla  esnekliğiyle veya boyuyla ilgili olarak motosiklete uyguladığı karşıt kuvvetler değişebilir.

Sürücü 45 kilo birini pek hissetmezken 80 kilo ve fazla esnek olmayan birinin inme binmesi esnasında zorlanabilir.

Yolcu her daim inerken veya binerken sürücüye haber vermelidir. Gerek omuz dokunuşları gerek sesli iletişim kurarak birbirinizden onay alarak hareket etmelisiniz.

Sürücü yolcu biniş ve inişlerinden önce iki ayağını yere sağlam basarak hazırlamalıdır. Ellerinizle de gidonu tutmalısınız. Gidonu tutmazsanız ağırlık ve açı değişkenliği sebebiyle gidon sola sağa dönmek isteyecektir.

Bu esnada ön freni de uygularsanız motorun ileri geri hareket etmesini engellersiniz süspansiyonlardan da darbe emici güzel bir destek almış olursunuz.

 

Burada en çok işi bacaklar yapıyor bacaklarınızla yere sağlam basar ve bacaklarınızla motoru kuvvetli şekilde tutarsanız her türlü artçıyı çok rahat alırsınız. Kollar sadece teferruattır.

Burada da en önemli nokta motosikletin size uygunluğudur! Kısa boyunuza ragmen boy sınırlarınızı aşan yüksek bir motosiklet kullanıyorsanız artçı iniş binişlerinde denge kaybı konusundan daha büyük problemler yaşarsınız.  O yüzden bedeninize uygun doğru motosiklet seçimi çok önemlidir.

Eğer ki ayaklarınız yere yukarıdaki gibi değiyorsa 2 tane yarım yamalak ayak yerine tek bir ayakla daha kuvvetli tutma olacağınız olacaktır. Tek ayağınızla tutmayı deneyebilirsiniz.

 

 

Artçınız haber vermeyi unutabilir yada ilerleyen dönemler aylar yıllar geçtikçe zaten bu ağırlıkla baş edebildiğinizi düşünüp haber vermeyebilirler. Bir anlık dalgınlıkta saçma sapan devrilmeler yaşamak mümkündür. Bunun tecrübeyle ilgisi yok hazırlıksız yakalanabilirsiniz.

Bununla başa çıkmak için tavsiyem şu. Motosiklet kullanırken zaten artçınızın yaptığı hareketlerin dalgalanmalarını biraz hissediyor olmalısınız. Park halinde sizden habersiz inmeye çalıştığında hızlıca fark edip ayaklarınızla dengelenmeli veya ona da seslenmelisiniz yaptığı hareketi yarıda kesmesi için.

 

Artçı Nasıl binmelidir?

 

Artçınızın nasıl bineceği konusuna gelirsek bence bu konu çok abartılıyor.

Bildiğiniz gibi trafikte arabalara sağdan binilir ve sağdan inilir. Motosiklette biz genelde solu tercih ediyoruz. Bunun sebebi de egzozların genelinin sağ tarafta olması ve yan ayaklığın sola doğru yatmasından kaynaklıdır.

 

En mantıklı ve güvenli biniş şekli merdivene çıkar gibi binmektir. Soldan pege basarak sürücüden hafif bir omuz desteği ile sağlıklı her birey binebilir.

 

Ama bir bacağı güçsüztür yeterince güç veremiyor olabilir veya bazı sürücüler özellikle tüm yükü bir tane peg karşılamasın istiyorlar.

Kalitesiz motosikletlerde pegler aşırı yükle birleştiği zaman yamulabiliyor veya kırılabiliyorlar. Bu durumda bacak aralığını genişletip bir bacağı açarak binmek gerekebiliyor. Motosiklette çanta var mı yok mu? Motosiklet ne kadar yüksek?  Koşullara göre davranmak lazım.

 

Sürüş Esnasında Artçılık ve Artçılı Sürüş

 

Bir şekilde motora binmeyi başardık. Artçımızda yeni taze. Öncelikle kendinize güveniyorsanız ve aktif bir sürücüyseniz bile, artçınıza duruma adapte olabilmesi için zaman verin. Normalde kullandığınızdan daha yavaş daha mesafeli ve virajlara daha hafif girin. Artçınızla iletişim kurun.

 

• • İvmelenme-Hızlanma esnasında , fren esnasında veya viraj esnasında neler olacağından bahsedin.
  • Artçının tıpkı bir arka çanta gibi motorla , sizinle beraber hareket etmesi gerektiğinden bahsedin. Aksi takdirde virajlar çok tatsız olacaktır.
  • Oturuş pozisyonu açısından varsa Topcase-arka çanta  sırtını yaslamasını kendini kasmamasını önerebiliriz. Özellikle tutma yerlerinden çok sert tutmak frenleme ve hızlanma esnasında kol-omuz-sırt bölgesinden  fazlaca destek alarak motor üzerinde durmaya çalışırlarsa.
  • Her kasiste-her çukurda sırtlarına bir darbe yerler. Sürekli bu tarz bir yolculuğa maruz kalan yolcular motosikletten rahatsızlık duyarlar. Düzenli sırt ağrısı çekerler. Motosiklette  kol omuz sırt grupları fazla kullanılmaz. Sürücü içinde geçerli artçı içinde geçerli fren esnasında öne gelmemek için bacaklarıyla sürücüyü sıkmalıdır ve genel olarak bacak kuvvetine öncelik vermelidir.
  • Oturuş pozisyonu olarak mümkün olduğunca sizi yakın ama kendini veya sizi sıkmayacak kadarda uzak oturmaları gerekiyor. Çanta varsa yaslanması artçı açısından daha iyi olacaktır ama çanta yoksa bu durum daha güvenli ve ağırlık merkezini ortalar bir hareket olur. Bu konu biraz karışık çantaya yaslanmak mantıklı değilse neden çantalarımızda sırt dayama yerleri var?  Ben arkaya yaslanmasından yanayım. Ama profesyonel sürüşlerde fotoğraftaki gibi sürücüye daha yakın hareket edilmesi önerilir.
  • Herhangi bir koşulda herhangi bir yerde ayaklarının uyuşması da dahil ayaklarını haber vermeden rastgele indirmemesi veya ayaklarını yere değdirmeye çalışmamasını gerektiğini hatırlatalım. Dengenizi bozabilir veya düşmenize neden olabilirler.
  • Yüksek sesli bir motosikletiniz varsa sürüşü daha konforlu hale getirmek için hem kendiniz hem de artçınız kulak tıkacı kullanabilirsiniz.

Özellikle yeni tanışan artçılar motosikletin gürültüsüne yabancı olacaklardır.

İlgili Konu;

Motosikletin Kulaklar Üzerindeki Etkileri Önemli

 

 

• • Motosiklet üzerinde en sevmediğim artçı aşırı sessiz konuşan artçıdır. Hiç çekilmezler. Motosiklet üzerine binmeden motosiklet üzerinde özellikle seslerin ön tarafa çok zor ulaştığını hatırlatmak gerek. Sırf şu motor yüzünden bağırmaya öyle alıştım ki sivil hayatta da çok sesli konuşuyorum bazen problem oluyor. İlla ki motosiklette sohbet edeceğim diyorsa bağırması gerek veya inmeyi bekleyecek.
    
• • Bunun dışında en iyi iletişim yöntemi interkom’dur Kaskları arası mikrofon ve kulaklık bulunan iletişim kiti nispeten lükse kaçan bir aksesuar ama artçılı şekilde çok uzun süreler iletişim kuruyorsanız gerekli sayılabilir. Bağırarak bir yere kadar.

Yeni Artçılar periyodik olarak kontrol edilmelidirler. Çünkü farkında olmadan tutunmak için aşırı fiziksel efor sarf ederler. Deneyimli artçıların 5-6 saatte bile zor ulaşacağı bir yorgunluğa 30 dakika gibi kısa bir sürede ulaşabilirler.

 

Kötü Artçılık

 

10 yıllık ve 200bin km lik keyfi motosiklet hayatımda.

Her çeşit artçıya maruz kaldım. En iyisinden en kötüsüne. Cinsiyet belirtmeden konuşacağım. Tembellikten fren esnasında bacaklarıyla tutmayı geçtim  elleriyle motoru tutmayı da geçtim.  Omuzumdan beni ittirerek arkada durmaya çalışanlardan tut.

İki eliyle omzunuza yastık yapıp uyumaya çalışanlar. Başını muhabbet kuşu gibi omzunuza koyanlar.

Kafasını sağdan soldan çıkartıp yolu sizden daha iyi görmeye çalışanlar. Eliyle koluyla şurdan burdan girsene gibi enteresan yol tarifleri verenler.

 

Bu koşulların hepsinde motosikleti bir şekilde kullanırsınız belirli bir seviyeye gelmiş bir sürücüyseniz çok büyük bir sorun değildir ama özellikle bedeninize yüklenen veya sağınıza solunuza kafanızı çevirmenize engel olan bir pozisyon varsa güvenli motosiklet kullanamazsınız.

Gidonla ani tepkiler ve değişkenler yapmanıza engel olurlar görüş açınızı daraltırlar.

Ayrıca hiçbir zaman dış görüşünü önemseyen bir insan olmadım ama dışarıdan çok amatörce göründüğünü de paylaşmak isterim. Keşke o artçılar için bir kamera olsa da gösterebilsek.

Anlatmanıza rağmen

Böyle artçıların motosikletle olan ilişkilerini oldukça azaltmanızı öneririm. Zaten muhtemelen motosikleti fazla ciddiye almayan önemsemeyen insanlardır. Aksi olsa böyle bir tutum sergilemezlerdi.

Sizi engellediğini rahatsız ettiğini anlayamayan bencil artçılar iyi bir yol arkadaşı değildir!

Motosiklet sürücünün sözünün dinlenmesi ve sürücünün önceliklerinin artçı önceliklerinden daha fazla olması gereken bir taşıttır. Omzumdan ittirirken ben onun yükünü karşılamak için daha fazla bacak sıkıştırma hareketi yapıp kendimi daha fazla yoracağım veya daha kötüsü yüksek süratteyseniz gidona daha fazla yüklenerek tankslapper başlatabilirsiniz.

Artçının motosiklete etkileri

 

Artçı ekstra olark hatrı sayılır bir ağırlık katar. Ortalama bir motosikletin 200 kilo olduğunu düşünürsek. 70-80 kiloluk bir ağırlık katıyor. (%40-50 oranında bir artış)

Ekstra ağırlık sebebiyle

Fren mesafesi artar. (1500 kiloluk bir arabada 80 kiloluk sürücü freni etkilemez ama motosikletin ağırlığını yarı yarıya etkilediği için fren mesafesini değiştiriyor)

 

Ağırlık merkezi Değişimi

Ağırlık merkezi daha çok arkaya kaymış olacak. Güçlü bir motosiklette agresif bir şekilde hızlanırsanız ön tekerleği kaldırma olasılığınız artar. Habersiz farkında olmadan yapılan bir tek teker oldukça kötü yaralanmalara sebebiyet verebilir.

İlgili Konu;

Motosiklette tek teker yapmanın motosiklet üzerindeki etkileri

 

Çekiş

 

Kısacası motosikletinizin gücünü biraz daha etkiler. Motorunuz eğer 150-250cc sınıfı bir motorsa bu ağırlık fazlalığını daha kolay hissedersiniz.  600cc bir motosiklette çekişi etkilemez.

Artan ağırlık nedeniyle pwr oranı düşer.

Pwr oranı nedir nasıl hesaplanır diye merak edenler için;

Motosikletler Neden Arabalardan Daha Hızlıdırlar?(İvmelenme)

 

Değişen Ön Arka fren oranları

 

Arka fren Arkaya binen ağırlık nedeniyse eskisinden daha etkin görev yapabilir hale gelir. Bu aslında bazı durumlarda daha dengeli ve kontrollü gitmeniz için bir avantajdır.

 

Amortisör

 

Amortisörünüz Artan ağırlıktan etkilenir. Tek başına kullandığınız ayarla çift kişi kullanırsanız aynı performansı elde edemezsiniz.

Motorunuz biraz daha alçalmış olur bunu unutmayın.

Toplam ağırlığa göre tekrar bir ayar yapmak gerekebilir. Şehir içi sürüşlerde bununla uğraşılmaz ama uzun yol gibi konumlarda fayda sağlar.

 

Lastik Basınçları

 

Lastik basıncı motosiklet üzerinde her daim önemlidir. Ama daha fazla ağırlık varken dahada önemli olur. Çoğu motosikletin özellikle arka lastiklerinde artçı varken 3-5 psi kadar fazla olması tavsiye edilir. Bu değer Kullanım kılavuzunda yazmaktadır.

Ürün önerisi;

Motoware Motosiklet Lastik Basınç Göstergesi Detaylı İnceleme

 

Aynalar

Ekstra ağırlık ve burkulma nedeniyle aynalarında ufak bir ayar kaçıklığı olabilir tekrar ayarlamanız gerekebilir

 

Artçının Sürüş Tarzına Etkileri

 

• • Motosikleti hareket ettirmek için eskisinden daha fazla devir vermeniz ve debriyajı daha yavaş beslemeniz gerekebilir.
  • Hızlanma daha uzun sürebilir bu nedenle sollama manevralarınızı daha iyi tahmin etmeniz gerekecektir.
  • Vites değişikleri daha yumuşak yapılmalıdır aksi takdir de arkada ki yolcudan sürekli kafa darbesi yersiniz.
  • Frenleme daha uzun sürecektir.
  • Viraj almak biraz daha zorlaşabilir. Virajların biraz daha yavaş alınması gerekebilir.
  • Manevra kabiliyeti Azalacaktır. Azalan manevra kabiliyetini telafi etmek için daha fazla tolerans payları bırakın.

 

Yolcu konusu özellikle benim gibi motosikleti sadece kendi kişisel ulaşım aracı olarak değil hayatındaki insanları da dahil ederek kullanan insanlar için önemlidir.

Sürüşlerinin yarısından fazlasını artçılı yapan biri için SS veya naked bir motosiklet bir zaman sonra eziyet haline dönüşebilir.

İlerleyen yıllarda bu konu bir motosiklet seçme kriteri bile sayılabilir. Daha geniş koltuklar veya daha iyi ağırlık taşıma kapasitesi olan motosikletleri sevmeye başlıyorsunuz mecburen.

 

 

Motosiklet Yolcu Taşıma Kapasitesi

 

Sürücüye ek olarak maksimum bir yolcu taşınabilir. Aldığım bir eski bir bmw motosiklette ruhsata yanlışlıkla 1 kişi taşıyabilir yazılmış bunu düzeltmek için epeyce uğraşmıştım.

Bir kişiden daha fazlasını taşımaya genel olarak yerimiz yok. Bir şekilde sığsa bile ayağını koyabileceği fazladan bir nokta yok. Hepsi bir yana yasal değil.

 

Motosiklet yolcusu için bir yaş sınırı yoktur.

Ancak kişi ayak dayama yerlerine ulaşabilmeli ve güvenli bir şekilde tutunabilmelidir. Bu da otomatikman bir yaş sınırına dönüşüyor aklınızda bir şeyler canlanmıştır.

 

Dilerim Faydalı olmuştur Keyifli Sürüşler