Merhabalar uzun zamandır motosiklet hakkında teknik bir konuyu ele alamamıştım.
Benzin pompama kısmetmiş.

Yazıyı sonuna kadar okumanızı tavsiye ederim aksi takdirde hatalı bilgilenmiş olursunuz.
Bildiğiniz üzere motosikletim suzuki v-strom dl650 2008 kilometresi ise 113binde.
Motosiklet 88bin kilometre civarlarında iken ilk sahibinden almıştım.
Satın almadan öncede bildiğim bir motosikletti.

 

Bildiğim kadarıyla benzin pompası-filtresi  daha önce hiç sökülmedi. Zaten tüm bakımları suzukide yapılmış ve bakım kaydı bende mevcut.

Depo temizliği yapmak uzun zamandır aklıma takılıyordu. Yine de bir atasözü der ki   “Çalışıyorsa elleme” .
Bu tarz işleri ustalarda sizi çok ciddiye almaz. Sorun yokken neden söküyoruz ki zihniyetinde olurlar.

 

 

Benzin pompam mutlu mesut çalışırken oldukça sesli çalışmaya başladı. şöyle özetleyeyim motosiklet çalışırken bile pompanın sesini ayırt edici bir biçimde duyulabilir hale geldi.
Sanki uzay gemisi kalkıyor. Güç kalkanları devreye alındımı diye soracak her an biri arkadan.
Motorun çalışmasında bir sorun yoktu ancak kafama takılmıştı.

Mesleğim pompaları da kapsadığı için az çok bilgim var. Pompanın neden ses yapabileceğini tahmin edebiliyorum.

 

Filtre tıkandığı için yakıt çekimi azalmıştır. Motor hem son gazlarda boğulur çekemez.
Veya sadece ses yapabilir.

 

Bu fikrimi bir kaç arkadaşıma ve ustaya danıştım çok hayal kurma filtreden değildir genelde pompa bozulur o kadar basit düşünme yorumunu aldım 🙂

İçerisinde bir elektrik motoru var sonuçta Motoru kömürlü kömürsüz mü bilemiyorum.
Ama metal bir milin döndüğü sürekli sürtündüğü rulman veya yataklar var.
Bunlardan birinde aşınma veya balans yapıyor olabilir.

Ama bunların hepsinin sonucu motorun performansı azalır veya son gazda gidemez boğulura çıkıyor.

 

Benim motosikletimde de bir ara bu şekilde bir son gazda boğulma durumu oluşmuştu.
Hava filtresinin kirliliğine yormuştum. Filtre temizlendikten sonra düzelmişti.

Şimdi  bu pompa konusuyla ilgili 1-2 püf vereceğim sizlere.Bir çok marka model birbirinin parçalarını kullanıyor.Yani v-strom pompası japon bir honda veya suzuki arabada hatta yakın ilişkilerde olan kore arabalarındakiyle aynı dahi olabilir.

 

 

Pompaların bir kaç teknik detayı var;
Pompa ebatı, litresi ve basıncı karşılasın zaten yeterlidir.

Daha önce 97 model citroen zx arabamın benzin pompası bozulmuştu.Çok kalitesiz bir yan sanayi takmış eski sahibi.Toyota yarisin orjinal benzin pompasını taktık yıllardır sorunsuz çalışıyor.

 

 

Yan sanayilere bakarken ebayda  bir ürün gördüm. 100 küsür  kişinin satın aldığı filtre dahil 180tl fiyatı olan bir pompa.Daha doğrusu pompa 16dolar , 12dolarda nakliyesi tutuyor.

Büyük ihtmalle türkiyedeki yan sanayilerle eşdeğerdir. Hatta daha kaliteli bile olabilir.
Dedim alayım şunu zaten türkiyeden filtre almaya kalksam sadece filtresi bile bu kadar para. Olursa olur olmazsa sadece filtresi bile yeter.

 

 

İngilteredendi sanırım 10-12 gün içerisinde gümrüğede takılmadan geldi.Menşei çin ancak avrupadan geldi 🙂

6 ay kadar yüzüne bakmadım pompanın. Hem sökerim elimdeki parça uymaz canım sıkılır diye düşündüm hemde uzun seyahatlere başlamadan yaparım düşüncesi vardı aklımda.
Havalar garajda iş yapabilecek kadar ısınmış  ve iş yaparken terlemeyecek kadarkende idealken .Daldım garaja ve değiştirmeye karar verdim.

Tamirata girmeden önce Teorik çalışalım.

Yakıt sistemi;

 

Yakıt pompası, yakıt filtreleri, yakıt besleme hortumu, yakıt dağıtım borusundan oluşur.
Yakıt deposundaki yakıt yakıt pompası tarafından pompalanır ve basınçlı yakıt, yakıt dağıtım borusunda takılı olan enjektöre akar.

Yakıt basıncı, yakıt basıncı regülatörü tarafından düzenlenir. Yakıt enjektörüne uygulanan yakıt basıncı olarak ( Yakıt dağıtım borusundaki yakıt basıncı daima 300 kPa (3,0 kgflcm2, – (43 psi), enjektöre göre açıldığında, yakıt konik dağılımda gaz kelebeği gövdesine enjekte edilir.İhtiyaç fazlası olan yakıt Yakıt basınç regülatörü tarafından serbest bırakılır, yakıt deposuna geri akar.

Çıkış hortumunda sürekli basınç olabilmesi için birde çek-valf mevcuttur.
Evet pompa dediğimiz şey bir tane..Ama pompayı kontrol eden onlarca eleman var.

 

 

Yakıt pompası;

 

Motosiklette basınç regülatörü olmasına rağmen ek güvenlik önlemi olarak benzin pompasındada tahliye vanası bulunur. Motosiklet regülatörü 43 psi’da kesmeye ayarlı olsada olası bir arızada bağlı olduğu enjektörlere hortumlara motosiklete zarar vermemesi için.

85psi’a kadar ulaşırsa 1 numara olarak işaretli olan tahliye vanasından dışarı atılır.
Fırça yazdığına ve mıknatıslar mil yerine kenarlara montelendiğine göre benzin pompamız kömürlü bir motordan oluşuyor.Yani zamanla kömürleri bitecek şekilde tasarlanmış.
Exproof Atex yani kıvılcım korumalı bir motor olduğu içinde kömürlerini değiştirmek veya tamir yoluna gitmek hiç akıllıca değil.Yanıcı bir madde içinde çalıştığını unutmayın.

 

Palet dediğimiz kısım benzini ittiren basınçlandıran parça zaten.(pervane)

 

 

YAKIT BASINÇ REGÜLATÖRÜ

Yakıt basınç regülatörü, yay ve vanadan oluşur. enjektöre her zaman uygulanacak mutlak 300 kPa (3.0 kgf / cm2, 43 psi) yakıt basıncını korur.Yakıt basıncı 300 kPa’dan (3,0 kgf / cm2, 43 psi) daha fazla yükseldiğinde, yakıt regülatördeki valfi açık iter ve fazla yakıt , yakıt tankına geri döner.

Bu kadar bilgiyi niye paylaştık?
Yakıt pompası bozulabildiği gibi basınç regülatörüde bozulabiliyor.Bunların kontrolündende bahsedeceğiz.

Tamirat;

Yakıt deposunu motosikletten ayırıyoruz.Ama durun! Yakıt var içerisinde ve yakıtı boşaltmamız gerekli.

 

Benzin hortumu konnektörünü motordan ayırıyoruz.oraya uygun bir hortum bağlayıp boş bir bidona doğru uzatıyoruz.

2. yöntem ise hortumlama yöntemidir.Tanka hortum salınır ağızla havası alınır ve kendiğinden bidonunuz dolmaya başlar.

 

Tankı boşalttık söktük.Pompa haznesini tutan bir kaç allen başlı vida var.
bunlarıda söktükten sonra pompa elimizde.

 

Mitsubishi logosunu görüyorsunuz sanırım.

Özellikle şamandıra sistemi için dikkatli olmak gerek parçalar zamanla sertleşmiş hassaslaşmış olabilir.
Sökerken kabloların yerlerinide dikkate alın sökmeden fotoğraf çekebilirsiniz.
*Soketleri kabloları ayırın.Sökerken zarar görmemesine  dikkat edin.

*Yukarıdaki şamandıra ve üst kapağı tutan vidaları söküyorsunuz.3 taneydi yanlış hatırlamıyorsam.

Ardından gördüğünüz metal raylardan düz bir şekilde yukarı çekiyorsunuz tüm pompa sistemi fotoğraftaki gibi elinize gelmiş olacak.

 

Filtrem olabildiğince kirlenmiş görünüyor.

 

 

Satın aldığım yeni pompanın ve yeni filtrenin uygunluğunu karşılaştırıyorum.

Hem filtre hem pompa üzerinden söktüğüm pompanın birebir aynısı..

 

Yine de hem yeni aldığım pompayı test etmek için hem de ses riskine girmemek için yeni aldığım pompayı takıyorum.

 

Pompa kasesine de biraz kompresörle hava tutup temizledikten sonra.
Yeni pompayı takıp toplama işlemine geçiyorum. Üst kapak ile alt kapak üzerinde motor çıkışında bir conta var .

 

 

Sökerken de elinize zorlanma hissini verecek olan bu contayı takarken tam oturttuğunuza emin olun yoksa sistem basınç yapamaz depoya yakıt kaçırır.
En en en önemlisi ise toplarken  contaları biraz yağlamadan oturtmaya çalışmamanız.Çok az makine yağı yeterlidir.

Yeni yakıt filtresini takıyoruz.

Yine metal raylarına oturtuyoruz pompa çıkışındaki contanın tam oturduğuna emin olarak şamandıra sistemini takıyoruz. (kabloların ezilmediğinden emin olarak.)
Son olarakta kabloları takıyoruz pompamız  kullanıma hazır..
Kabloları taktıktan sonra fotoğraf çekmeyi unutmuşum.

 

 

Benzin Deposu Temizliği;

 

Benzin depoları her ne kadar paslanmayı önleyici kaplamalar içersede zamanla paslanabiliyorlar.^Motosikleti sökerken aklımdaki en büyük şey eğer çok paslıysa nasıl temizleyeceğimi bilememekti.

Söktüğümde bu korkum dindi çünkü benzin depom ilk günkü kadar temiz çıktı.Yağmur suyu tahliye borusu biraz renk değiştirmiş ona da zaten müdahale edemem ve herhangi bir zararı yok.
Paslı depoları temizlemek için kumlama sirkeli suda bekletme gibi bir çok seçenek var.Ancak en nihayetinde hepsi aşındırma yöntemine dayalı uygulamalar.Bugün pası temizlesek bile koruyucu yüzeyi daha çok aşındırdığı veya zımparalama mantığı ile temizlediği için yüzey alanının daha çok oksijenle temas etmesini sağlayacak ilerleyen dönemde dahada hızlı paslanmasına sebeb olacak.
Hiç birine ihtiyaç duymamam sevindirici.

Deponuzun paslanmasını istemiyorsanız?

 

zellikle uzun süreli parklar halinde her zaman tamamen dolu tutun.Metalin oksijenle olan temasını kesin.
Metali benzin değil oksijenle olan tepkimesi paslandırır.

Bu arada depoyu boşalttığımda çeyrek kibrit kutusu kadar ufak taş,pas gibi parçalar çıktı.113bin kilometrede çeyrek kitbit kutusu.bunlarda benzinden gelen pislikler.

O yüzden içinden çıkan benzini bidondan geri boşaltırken son yarım litresini boşaltmadım ve boşaltırken çok yavaş boşalttım ki pislikler bidonda çökelsin.

 

Siz bir tülbent yardımı ile çıkan benzini süzebilir veya motora yeni yakıt koyup eski yakıtı temizlik işlerinde kullanmak üzere ıskartaya çıkartabilirsiniz.

En son alyenleri sıkmadan  depo ile pompa kasesi arasındaki  contayıda yağlamayı veya hafif bir greslemeyi unutmayın…

Pompa Basınç Testi


Aslında gerçek şu ki pompayı sökersek zaten pompayı test etmek mümkün değil.O yüzden eğer pompadan şüpheleniyorsanız. Motosikletiniz de bir performanssızlık varsa veya pompanızda bir sıkışma sesi anormalite durmama gibi sorunlar.
Manometre dediğimiz sıvı  basınını  ölçen bir alet bağlamalısınız.
Manometre hatta paralel bağlanıyor. Soldaki şemada görüldüğü gibi.
Motor çalıştığında gaz verdiğinizde.
fabrika verisinden düşük değerde kalıyorsa Pompa yeterli basıncı sağlayamıyordur.Veya Basınç regülatörü – çek valf kaçırıyor olabilir.Yakıt sisteminde bir sorununuz olduğuna kesin kanaat getirmiş olursunuz.Filtrenizde tıkalı olabilir.

Veya tam tersi yüksek basınç varsa buda problemdir.O zamanda regülatörde sorun olduğunu anlarız. Yüksek basınç enjektörlere zarar verebilir pompayı daha çok  sıkıştırıp erken bozulmasına sebeb olabilir.
Ben henüz manometre bağlayıp bunu test eden bir usta görmedim. Daha çok deneme yanılma yöntemini kullanıyorlar.
Bende sadece aşırı ses sorunu olduğu için bu tip bir teste ihtiyaç duymadım.

Bu yazdıklarımın çoğu daha önce blogta paylaştığım v-strom teknik servis klavuzunda ingilizce olarak var.
212.sayfadan sonraki bir kaç sayfa hep yakıt pompası testleriyle ve sorunlarıyla ilgili.
Klavuzun linkini tekrar burada paylaşıyorum.

Son bölüm;

Benzin pompasını sökmek için öyle çok fazla bir takım gerekmiyor.Bir kaç alyen kaldıki oda takım çantasında bile var hadi diyelim takım çantası yok sizde.
Bir kaç alyen bir kaç yıldız ve düz tornavida.
1 metre hortum ve leğen.
Minimum düzeyde bu kadar takım yeterlidir.Gerisi el beceresi.
Ustaya bir kaç defada vereceğiniz yüzlerce lira yerine motorun bakımlarını yapabileceğiniz bir çok takımı satın alabilirsiniz.
Kendinize güvenmiyor olabilirsiniz.Ama söktükçe başardıkça kendininize güveniniz artacaktır.
Vaktiniz bol ustalar gibi iş yetiştirmeye müşteriye teslim etmeye çalışmıyorsunuz.

Yarın bir gün dağ başında arıza yaparsa motorunuz.
Cebinizden çıkacak usta paraları otel paraları çekici paraları cebinizde kalır.Para ile ölçülemeyen en en önemli kısmı ise Seyahatiniz yarım kalmaz..

Yan sanayi pompa taktık malum kullanarak tecrübe edeceğiz kalitesini.
Bir yanım tekrar orjinal pompayı takmayı düşünüyor diğer yanım gerek yok diyor 🙂
İlerleyen dönemde tekrar takarım orjinali nede olsa bir sorun yok.
Ne olursa olsun uzun yola çıkarken orjinal pompayı sele altında taşımaya karar verdim zaten iki parmak kalınlığında bir parça.
Sizinde eski pompanız iyi-kötü çalışıyorsa yanınızda yedek taşıyabilirsiniz.
Hani bi atasözü vardır.
“Geline demişler kocan ne kadar çirkin.Olsun babamın evinde oda yoktu” demiş.Yani kötüde olsa hiç çalışmamasından iyidir yedek taşıyabilirsiniz 🙂

25.06.2019 Güncellemesi Yan sanayi Pompanın Hazin Sonu

Geçtiğimiz 2019 nisan ayında bildiğiniz üzere ülkemizde uluslararası bir bisiklet yarışı oldu.(Cumhurbaşkanlığı bisiklet yarışı)
Fotoğrafta gördüğünüz  ben dahil 40 kadar motosikletli bisiklet yarışında motorize güvenlik ekibiydik. Sağ alt köşe fosforlu yağmurluklu benim.

Yarış boyunca her mevsimi yaşadık.
İstanbul>tekirdağ>çanakkale>balıkesir>bursa>kocaeli>istanbul
Toplam 1500km 5 günlük bir  süren bir yarış.

Yarış gereği sürekli hızlı gitmemiz gerekiyor her şeyin yolunda olduğundan emin olduktan sonra tekrar mümkün olduğunca hızlı şekilde bisikletleri solluyoruz.Sürekli olarak Motosikletin en üst noktasında kullanıyoruz diyebiliriz.

Bunları niye anlatıyorum yarışın 4.gününde motor son süratlere çıkamaya başladı.Çok performanslı ve değişken koşullarda kullanmaktan hava filtresinin tıkandığını düşündüm daha önce yaşamıştım.İlk günlerde olsa akşam motosikleti söker temizlerdim.

Son yarış gününüde atlatır diye düşünüp karlı tepelerden indim. İstanbula 70 kilometre kala motosiklet hiç gitmemeye başladı.Dedim kenara çekeyim dinlendireyim yola devam ederim.kontağı kapattığım gibi gidiş o gidiş motor hiç çalışmaz oldu.Kulağımı bi dayadım benzin pompasından ses gelmiyor!

İnşallah sigorta atmıştır diye düşünerek orasını burasını kontrol ettim enerji geliyor mu diye baktım.

 

Öyle kala kaldım zaten yarış için trafik kapalı çekici desen gelemez.

Polis ekiplerine anons geçtik telsizlerden ayarlayamadık çekiciyi.
Gelse bile yarış bitecek arkadan gelen sinirli trafikte yanıma gelmeye çalışacak.

Tahminen 5-6saatlik bir bekleyiş artı trafik ile benim dönmem 10saat.
Kaldığım yerde emniyet şeriti yok.(Kocaeli körfez yolu )

 

Kenara dönüp işeyebilecek bir yer bile yok.Yarım metre bir boşluk ve yol kenarı çizgisi  var sadece.
Yanımda eski pompa vardı ama yol kenarında değiştirebileceğimi düşünmedim.
Benzini boşaltmadan nasıl sökecektim boşaltsam neyle nereye boşaltacaktım.?

230 kiloluk motosikletimi rampa yukarı 1kilometre kadar taşıyarak ufak bir park şeridi buldum.
Sakinleşmek için termosumdan bir bardak çay içtim ve koyuldum işe.

 

Montumu altına ve betona temas eden yerlerine siper edip pompa yukarıda kalıcak şekilde yatırdım.

 

Kabloların yerini unutmamak için son bir fotoğraf daha alıp fotoğraf çekme işini sonlandırdım.

Orjinal pompayı takıp tam gaz istanbula yetiştim.bu arada yarış bitti kupalar dağıtılıyor.(Motor bozulmasından tamirine ve varışıma kadar 1.5saat civarında süre geçti)



Motor yine bozulmadan önceki davranışlarını sergiliyor.Tam gaz yemiyor v.s eyvah diyorum!

Yan sanayi bozuldu eyvallah peki ya şimdi çalışırken söktüğüm pompa neden böyle davranıyor?
Acaba motosikletin elektrik sisteminde bir sorun varda pompaya mı zarar veriyor?

Zor bela trafiksiz bir rotadan eve park ettim motoru.

Elektrik tertibatını kontrol ettim gelen voltaj normal zaten pompadan önce bozulacak bir çok elektronik cihaz var..Ama iki pompanında üst üste bozulması insanı düşündürüyor.

Ardından tekrar pompa arayışına girdim. 6 ay önce başladığım yere geri dönmüş oldum.
Suzuki yetkili servislerinden birinden yardım aldım.(Batuhan motor yardımcı oldu saolsunlar)

“Yan sanayiler bir kaç haftada bozuluyor. Orjinalde ise pompadan aşırı ses gelmeye başladığı zaman gidici olduğunu anlarsın zaten” dedi.

Çıkmada da şu var dedi. “Kenara koyuyorsun benzinden ayırdığında içerisi paslanma yapıyor. Bazen çalışma  sorunları  yaratabiliyor “dedi.

 

 

İşte o an şimşek çaktı kafamda! Çalışan orjinal pompam bir kaç aydır kenarda yatıyordu.
Demek o yüzden taktıktan kısa süre sonra bozuldu..
Demek ki pompayı ayırınca içi yağ dolu veya benzin dolu  bir kavanozda tutmak daha sağlıklı olacak amaç hava temasını kesmek. Konserve Benzin pompası 🙂

(Ne alaka? Depoda benzin azken pompanın  bozulması lazım o zaman? diyebilirsiniz
 benzin azken bile bıçakların içerisinde benzin kalıyor çünkü içerisinde çekvalf var pompadaki benzin depo tamamen sıfırına inmediği sürece kalıyor arkadaşlar.)

 

Aradan kısa bir zaman geçti kendine 8 bar daha yüksek güçlü pompa takan bir hayabusadan çıkan taze pompayı taze taze nakil ettik. (4 bin kilometredeki pompa )

 

 

Neredeyse Sıfır pompayıda 850tl ye almış oldum. Ama parayı güle oynaya verdim. İçime çok sinen bir alışveriş oldu.1.5aydır arıyordum .Sıfıra bu kadar yakın bu kadar temiz bir pompa bulmaya imkanım yok. Tamamen şans denk geldi.

Son sözlere gelirsek.V-strom türkiyeden bir abimde daha önce pompadan sorun yaşamış. Oda 300-400tl lere çıkma alarak çözmüş işini.6-7bin kilometredir kullanıyorum memnunum dedi.
Sıfırı evet çok pahalı.
Sıfır alana kadar 5-6-7 tane çıkma pompa alıp sele altına atabilirsiniz neredeyse o fiyat 🙂
Eğer bu pompa işi olmasaydı çıkma alacaktım.

Yan sanayiden mutlu olanlarda çok sorun yaşayanlarda çok. Ama kim ne kadar kilometre yapmış neye göre memnun yada değil buna bakmak lazım. Bende 5 yıldır yan sanayi var memnunum diyen adam 5 senede 5 bin kilometre yapmış olabilir.

Benim ki tamamen şans oldu ama bu hikayede de görüldüğü gibi şans kapıyı çalmıyor. Kendi şansımı kendim yaratıyorum.
Ana fikir çok gezmek çok diyalog kurmak. Bu tarz işleri klavye üzerinde halledemezsiniz.

 

Dilerim paylaştıklarım sizlere  fayda sağlar.
Başka bir yazıda görüşmek üzere.
İyi günler dilerim.
Atakan Demirtürk